Thay đổi nồng độ Parathyroid hormon huyết tương ở bệnh nhân lọc máu chu kỳ có cường cận giáp thứ phát sử dụng kỹ thuật thận nhân tạo thường quy kết hợp lọc máu hấp phụ.

Abstract

Mục tiêu: Đánh giá đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và thay đổi nồng độ parathyroid hormon (PTH) ở bệnh nhân lọc máu chu kỳ có cường cận giáp thứ phát sử dụng kỹ thuật thận nhân tạo thường quy kết hợp lọc máu hấp phụ (HD + HP) tại bệnh viện Đa khoa Hòa Bình năm 2024. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu mô tả cắt ngang trên 195 bệnh nhân lọc máu chu kỳ tại bệnh viện Đa khoa Hòa Bình từ 01/2024 - 10/2024 đánh giá đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, sau đó chọn ngẫu nhiên 60 bệnh nhân có cường cận giáp thứ phát. Trong 60 bệnh nhân này được tiến hành lọc máu bằng kỹ thuật thận nhân tạo thường quy kết hợp lọc máu hấp phụ HA130 lần đầu (quả lọc chu kỳ là quả VitapPES 18L, sử dụng quả lọc lần đầu, chưa qua rửa quả). Đánh giá các chỉ số lâm sàng, nồng độ PTH 3 thời điểm: trước lọc, ngay sau lọc máu HD + HP và sau lọc máu HD + HP một tháng. Kết quả: Tuổi trung bình 54,62 ± 13,6, nam chiếm 57,9 %. Thời gian lọc máu trung bình 4,89 ± 3,7 năm. Tỉ lệ bệnh nhân có tăng huyết áp 80%. Tỷ lệ bệnh nhân có thiếu máu là 93,8 % (so với tiêu chuẩn chung), tỷ lệ kiểm soát thiếu máu đạt mục tiêu 60%. Tỷ lệ bệnh nhân có cường cận giáp thứ phát là 65,1%. Trong 60 bệnh nhân thực hiện kỹ thuật thận nhân tạo thường quy kết hợp lọc máu hấp phụ HA130: nồng độ PTH trung bình trước lọc máu là 102,4 ± 55,6 pmol/L, sau lọc máu còn 52,8 ± 47,1 pmol/L (p <0,05), sau một tháng thực hiện, định lượng lại nồng độ PTH là 110,2 ± 63,1 (p <0,05). Giảm nồng độ PTH có tương quan thuận với cân nặng (p <0,05). Nồng độ PTH trước lọc càng cao thì tỷ lệ giảm PTH sau lọc càng lớn (p <0,05). Nồng độ PTH trước lọc càng cao thì tỷ lệ tăng trở lại PTH sau lọc 1 tháng càng lớn (p <0,05). Giảm có ý nghĩa thống kê các triệu chứng lâm sàng: mệt, ngứa, đau xương, chán ăn, mất ngủ. Kết luận: Kỹ thuật lọc máu hấp phụ kết hợp lọc máu chu kỳ giúp làm giảm hiệu quả nồng độ PTH huyết tương ở bệnh nhân có cường cận giáp thứ phát. Giảm có hiệu quả các triệu chứng lâm sàng: mệt, ngứa, đau xương, chán ăn, mất ngủ.