Kết quả dinh dưỡng điều trị cho trẻ tràn dịch dưỡng chấp màng phổi sau phẫu thuật tim tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Abstract

Tràn dịch dưỡng chấp màng phổi là sự tích tụ của dịch dưỡng chấp trong khoang màng phổi với tỷ lệ ước tính là 1:15.000 ca sinh đẻ và 0,2-2% trong phẫu thuật nhi khoa. Tràn dịch dưỡng chấp màng phổi sau phẫu thuật tim (CACS) là một biến chứng có xu hướng gia tăng trong thập kỷ qua (2,5-4,7%), phản ánh sự phức tạp của quá trình phẫu thuật sửa chữa các bệnh lý tim mạch đặc biệt nhóm tim bẩm sinh. Tràn dịch dưỡng chấp sau phẫu thuật tim đang là một thách thức đối với các nhà thực hành lâm sàng. Do khối lượng của dịch dưỡng chấp rất lớn và giàu chất dinh dưỡng, nên có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, mất nước, mất cân bằng điện giải và làm chậm quá trình chữa lành vết thương. Hơn nữa, dịch dưỡng chấp vốn giàu tế bào lympho và globulin miễn dịch, nên nếu tình trạng tràn dịch kéo dài có thể gây suy giảm miễn dịch, dẫn đến nhiễm trùng nặng hoặc thậm chí tử vong vì nhiễm trùng huyết. Do đó, việc điều trị kịp thời và hiệu quả là cần thiết. Với sự phát triển của y học, việc sử dụng các công thức dinh dưỡng chuyên biệt, đặc biệt các chế phẩm sữa giàu MCT trong điều trị đã làm giảm đáng kể lượng dịch dưỡng chấp thất thoát, giảm nguy cơ phải can thiệp phẫu thuật, giảm thời gian nuôi ăn tĩnh mạch và qua đó làm giảm thời gian nằm viện cho bệnh nhi, góp phần làm giảm tỷ lệ tử vong. Các nghiên cứu trên thế giới về tràn dịch dưỡng chấp vẫn còn chưa có sự thống nhất về quan điểm điều trị về thời điểm tiến hành nuôi dưỡng và lựa chọn phương pháp nuôi dưỡng giữa MCT-diet và TPN. Các nghiên cứu về bệnh lý tràn dịch dưỡng chấp ở Việt nam còn rất hạn chế, chủ yếu mới chỉ dừng lại ở hình thức mô tả đặc điểm lâm sàng, kết quả điều trị sơ bộ. Trong hiểu biết của chúng tôi, hầu như chưa có nghiên cứu nào về khảo sát kết quả dinh dưỡng điều trị, đặc biệt trên nhóm đối tượng sau phẫu thuật tim một cách toàn diện, đồng thời trước năm 2022 cũng chưa có hướng dẫn cụ thể về thực hành dinh dưỡng cho nhóm trẻ mắc bệnh lý này. Hiện tại, Bệnh viện Nhi Trung ương đã xây dựng quy trình “Dinh dưỡng điều trị tràn dịch chấp màng phổi ở trẻ em” số 1735/CT – BVNTW phê duyệt ngày 29/7/2022. Do đó bước đầu đánh giá kết quả của quy trình trong điều trị tràn dịch dưỡng chấp đặc biệt trên nhóm bệnh nhân phẫu thuật tim là cần thiết.