Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả sớm phẫu thuật điều trị tắc ruột do ung thư biểu mô đại tràng tại bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An

Abstract

ĐẶT VẤN ĐỀ

Ung thư đại trực tràng đứng đầu trong ung thư đường tiêu hoá, trên thế giới tính chung cả nam và nữ thì ung thư đại trực tràng đứng hàng thứ 3 sau ung thư phổi và ung thư vú. Ở các nước Châu Âu, Bắc Mỹ, và Đông Á có tỷ lệ ung thư đại trực tràng mắc mới cao nhất, đứng hàng thứ 2 sau ung thư phổi1,2,3,4,5. So với một số bệnh ung thư khác như ung thư dạ dày, ung thư gan thì ung thư đại tràng là loại có tiên lượng tốt hơn, những trường hợp ung thư được phát hiện sớm, mổ sớm tỉ lệ sống 5 năm lên đến 90-95%1,6,7. Theo ghi nhận ở Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng hàng thứ 5 sau ung thư gan, ung thư phổi, ung thư vú, ung thư dạ dày với số ca mắc mới là 16 426, tần xuất mắc bệnh là 11,6 – 17,6/100.000 dân. Tuổi trung bình là 40 - 60, nam mắc nhiều hơn nữ với tỷ lệ 1,3 - 1,5 lần. Người ta cho rằng ung thư đại trực tràng tăng lên do thay đổi một số thói quen ăn uống theo phong cách phương tây, đó là chế độ ăn ít xơ, nhiều thịt, đặc biệt là thịt đỏ, thịt nướng, rán... Theo các chuyên gia của WHO bệnh UTĐTT có thể chữa khỏi với 3 điều kiện: chẩn đoán sớm, phẫu thuật triệt để kết hợp hoá chất bổ trợ và theo dõi chặt chẽ sau mổ6,8,9,10,11. Việc chẩn đoán sớm ung thư đại tràng ở nước ta hiện nay ở nước ta từng bước được cải thiện do ý thức và hiểu biết của người dân ngày càng tốt hơn, hệ thống y tế cùng các trang thiết bị phục vụ cho việc phát hiện và chẩn đoán sớm ngày càng hiện đại và dễ tiếp cận …Tuy nhiên vẫn còn nhiều bệnh nhân đến khám bệnh đã ở giai đoạn có biến chứng như: tắc ruột, thủng đại tràng, di căn nơi khác. Trong đó tắc ruột do ung thư đại tràng là biến chứng thường gặp nhất, tỉ lệ phải mổ cấp cứu là 20%-30% với tỷ lệ tử vong sau mổ cao12,13,14. Chẩn đoán tắc ruột không khó nhưng chẩn đoán nguyên nhân tắc ruột không phải dễ. Trong nhiều trường hợp nguyên nhân gây tắc ruột là ung thư đại tràng chỉ được xác định trong khi mổ. Thái độ và phương pháp điều trị tắc ruột do ung thư đại tràng trong cấp cứu phụ thuộc vào tình trạng bệnh nhân, kinh nghiệm của phẫu thuật viên, vị trí của khối u và tổn thương do khối u gây ra. Do đó việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật sao cho đúng đắn và thích hợp cho từng trường hợp cụ thể là rất quan trọng. Điều trị tắc ruột do ung thư đại tràng phải đảm bảo giải quyết hai vấn đề là điều trị tắc ruột bằng cách lập lại lưu thông đường tiêu hóa và điều trị ung thư, trong đó điều trị tắc ruột là cơ bản. Tuy nhiên việc giải quyết vấn đề này như thế nào cho đến nay còn chưa thống nhất. Ngay cả khối u trên cùng một vị trí trên khung đại tràng lại có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau được áp dụng như: Cắt u làm hậu môn nhân tạo (HMNT), cắt u nối ngay thì đầu có hoặc không rửa ruột trong mổ, không cắt u làm HMNT và mổ lại sau đó một vài tuần, hoặc đặt stent qua chỗ tắc và thực hiện phẫu thuật lần 2, hoặc không cắt u mà chỉ nối tắt12,13,14... Xuất phát từ thực tế đó, để đánh giá kết quả của các phương pháp điều trị cho bệnh nhân tắc ruột do u đại tràng tại bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả sớm phẫu thuật điều trị tắc ruột do ung thư biểu mô đại tràng tại bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An” với 2 mục tiêu chính: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng bệnh nhân tắc ruột do ung thư biểu mô đại tràng được điều trị phẫu thuật tại bệnh viện HNĐK Nghệ An từ 01/2020-12/2021. 2. Đánh giá kết quả sớm phẫu thuật điều trị nhóm bệnh nhân trên.