Kết quả nhổ răng khôn hàm dưới có sử dụng vạt bao và vạt tam giác

Abstract

TÓM TẮT Mục tiêu: - Mô tả hình thái lâm sàng, Xquang răng khôn hàm dưới mọc lệch ngầm phân loại theo Parant II tại khoa Răng Hàm Mặt Bệnh viện Bạch Mai năm 2021-2022. - So sánh kết quả sau phẫu thuật giữa hai nhóm có sử dụng vạt bao và vạt tam giác trong phẫu thuật nhổ răng khôn hàm dưới của nhóm bệnh nhân trên. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu can thiệp lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng. Từ cỡ mẫu 70 chúng tôi tính dôi ra 10 bệnh nhân làm giảm sai số. 80 bệnh nhân được chọn tham gia vào nghiên cứu chúng tôi sẽ chuẩn bị 80 lá thăm gồm 40 vạt bao và 40 vạt tam giác. Cho bệnh nhân bốc thăm ngẫu nhiên để chọn nhóm sử dụng vạt bao và vạt tam giác. Các biến số nghiên cứu gồm tuổi-giới; tư thế răng khôn hàm dưới (RKHD); vị trí độ sâu của RKHD so với răng hàm lớn thứ 2; tương quan RKHD với khoảng rộng xương hàm; mức độ há miệng; mức độ sung; mức độ đau; Tai biến trong phẫu thuật; chảy máu sau phẫu thuật; tai biến khác sau phẫu thuật; lành thương nguyên phát và thứ phát; thời gian phẫu thuật. Kết quả nghiên cứu:Độ tuổi của bệnh nhân chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm bệnh nhân phẫu thuật nhổ răng khôn hàm dưới theo Parant II là nhóm bệnh nhân từ 18-24 tuổi (50%) và không có sự khác biệt về giới tính. Tỷ lệ răng khôn hàm dưới mọc lệch gần chiếm tỷ lệ cao nhất lên tới 70%. 56,3% các răng khôn hàm dưới theo phân loại Parant II có điểm cao nhất ngang mức hoặc cao hơn so với mặt nhai răng hàm lớn thứ 2 bên cạnh. Có tới 89,3% răng khôn hàm dưới trong nhóm nghiên cứu có chân răng sát ống thần kinh răng dưới. Hầu hết các răng (76,3%) chưa có biến chứng khi được thăm khám. Điểm đau trung bình khi sử dụng vạt bao thời điểm 6 giờ và 24 giờ tương ứng là 3.05 ± 1.431và 1.1 ± 1.105. Trong khi chỉ số này ở nhóm chứng cao hơn rất nhiều là 4.6 ± 1.033 và 3.2 ± 1.265. Chỉ số trung bình của mức độ sung nề sau phẫu thuật của hai nhóm có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê khi đánh giá sau 2 ngày. Chỉ số này ở nhóm sử dụng vạt bao là 103.69 ± 7.304 thấp hơn so với nhóm sử dụng vạt tam giác là 109.61 ± 5.984; sự khác biệt này là có ý nghĩa thống kê với p<0,001. Chỉ số trung bình của mức độ há miệng sau phẫu thuật của hai nhóm có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê khi đánh giá sau 2 ngày. Chỉ số này ở nhóm sử dụng vạt bao là 39.3 ± 5.884 lớn hơn so với nhóm sử dụng vạt tam giác là 35.68 ± 4.329; sự khác biệt này là có ý nghĩa thống kê với p<0,005. Khi đánh giá về tình trạng chảy máu sau nhổ răng; nhận thấy nhóm sử dụng vạt bao không có trường hợp nào chảy máu kéo dài sau phẫu thuật. Trong khi đó ở nhóm sử dụng vạt tam giác tình trạng chảy máu sau 6h là 5% và sau 24h là 3,8%. Kết quả tình trạng tai biến viêm huyệt ổ răng sau phẫu thuật chỉ có 1 ca sử dụng vạt tam giác ghi nhận tình trạng viêm huyệt ổ răng ở ngày thứ 7 sau phẫu thuật. Trong nghiên cứu của chúng tôi, chỉ có 1 trường hợp tai biến gãy chân răng - nằm trong nhóm sử dụng vạt bao - chiếm tỷ lệ là 2,5% và 1 trường hợp bị tai biến chảy máu sau nhổ răng - nằm trong nhóm sử dụng vạt tam giác - chiếm tỷ lệ 2,5%. Sự khác biệt giữa hai nhóm này không có ý nghĩa thống kê. Thời gian phẫu thuật trung bình khi sử dụng vạt bao là 12.08 ± 1.607 phút; thấp hơn so với nhóm sử dụng vạt tam giác, với tổng thời gian tiến hành phẫu thuật trung bình là 13.68 ± 1. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê thời gian nhổ trung bình giữa 2 nhóm với p<0,0001. Khi đánh giá về sự lành thương sau phẫu thuật nhổ răng khôn hàm dưới, có sự khác biết rất có ý nghĩa thống kê giữa hai nhóm nghiên cứu. Trong số 40 bệnh nhân được sử dụng vạt bao, có tới 29 bệnh nhân (72,5%) lành thương thứ phát, chỉ có 11 bệnh nhân (27,5%) lành thương nguyên phát. Ngược lại, ở nhóm sử dụng vạt tam giác, tỷ lệ lành thương nguyên phát rất cao, lên tới 72.5%. sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê với p<0.0001.

Kết luận: - Độ tuổi của bệnh nhân chiếm tỷ lệ cao nhất phẫu thuật nhổ răng khôn hàm dưới theo Parant II là nhóm bệnh nhân từ 18-24 tuổi, không khác biệt giới. Răng khôn hàm dưới theo phân loại Parant II chủ yếu lệch gần, có điểm cao nhất ngang mức hoặc cao hơn so với mặt nhai răng hàm lớn thứ 2 bên cạnh, chân răng sát ống thần kinh răng dưới và chưa có biến chứng. - Điểm đau trung bình khi sử dụng vạt bao thời điểm 6 giờ và 24 giờ thấp hơn so với nhóm sử dụng vạt tam giác. Mức độ sưng nề sau 2 ngày phẫu thuật của nhóm sử dụng vạt bao thấp hơn so với nhóm sử dụng vạt tam giác; không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa hai nhóm này khi đánh giá tại thời điểm 7 và 14 ngày. Biên độ há miệng của hai nhóm ở giới hạn bình thường và không có sự khác biệt giữa hai nhóm ở thời điểm 7 và 14 ngày sau phẫu thuật. Sau 2 ngày phẫu thuật nhóm sử dụng vạt bao có biên độ há miệng lớn hơn so với nhóm sử dụng vạt tam giác. Không có sự khác biệt về mức độ chảy máu sau phẫu thuật và các tai biến trong nhổ răng của hai nhóm nghiên cứu. Thời gian phẫu thuật trung bình khi sử dụng vạt bao thấp hơn so với nhóm sử dụng vạt tam giác. Tỷ lệ lành thương nguyên phát của nhóm sử dụng vạt tam giác cao hơn rõ so với nhóm sử dụng vạt bao.