ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ CAN THIỆP NỘI MẠCH Ở BỆNH NHÂN HẸP ĐỘNG MẠCH DƯỚI ĐÒN

Abstract

Bệnh hẹp động mạch dưới đòn do xơ vữa là một bệnh lý khá phổ biến trong nhóm bệnh động mạch ngoại vi với tỷ lệ của bệnh là khoảng 1,9% tổng dân số mắc hẹp động mạch dưới đòn và với những bệnh nhân trong viện 7,1% và ở những bệnh nhân PAD thì tỷ lệ này là 11%1 . Hẹp động mạch dưới đòn do xơ vữa có thể gây ra những triệu chứng đau cách hồi ở tay do thiếu máu, hội chứng cướp máu động mạch dưới đòn, các tổn thương loét, hoại tử chi trên lâu liền... Tuy các triệu chứng này thường không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Chỉ định tái thông được đặt ra khi bệnh nhân hẹp động mạch dưới đòn có triệu chứng hoặc bệnh nhân có tổn thương hẹp động mạch dưới đòn cùng bên với động mạch vú trong được sử dụng trong phẫu thuật bắc cầu nối chủ vành (Tỷ lệ hẹp động mạch dưới đòn là 2,5 đến 4,5% ở những bệnh nhân được chỉ định CABG2 ), cầu tay chạy thận nhân tạo cùng bên hoặc cần theo dõi huyết áp xâm lấn ở bệnh nhân hẹp động mạch dưới đòn 2 bên3 . Trong một nghiên cứu của Wang K. và cộng sự, nghiên cứu kéo dài từ năm 1998 – 2008 theo dõi dài hạn những bệnh nhân can thiệp nội mạch điều trị hẹp động mạch dưới đòn, điều trị 61 bệnh nhân hẹp tắc động mạch dưới đòn, can thiệp nội mạch ở 59 bệnh nhân, thành công trong kỹ thuật can thiệp là 93,4%, chênh lệch huyết áp tâm thu giữa 2 động mạch cánh tay giảm đáng kể, mức độ duy trì tái thông mạch sau 12 tháng, 24 tháng, 5 năm là tương ứng 98%,93%,82%. Tỷ lệ sống sau 1 năm, 2 năm, 5 năm là 98,2%, 89,5%, 84,5% tương ứng4 . Theo nghiên cứu của Bates và cộng sự, tỷ lệ duy trì tái thông mạch sau 1 đến 5 năm lần lượt là 96%,91%,86,77%,72%5 . Các nghiên cứu trên đều chỉ ra rằng can thiệp nội mạch là một thủ thuật an toàn và có tỷ lệ 2 thành công cao, biến chứng thấp, cải thiện triệu chứng của bệnh nhân cũng như tránh cho bệnh nhân một cuộc phẫu thuật. Các nghiên cứu trên đa số nghiên cứu trên người nước ngoài và các triệu chứng lâm sàng cũng như cận lâm sàng và mức độ cải thiện sau can thiệp của người Việt Nam có thể khác biệt do sự ảnh hưởng của thể trạng, chế độ ăn và bên cạnh đó Việt Nam cũng chưa có một nghiên cứu nào để đánh giá cụ thể vấn đề trên. Vì những lý do trên, xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Đánh giá kết quả can thiệp nội mạch ở bệnh nhân hẹp động mạch dưới đòn” với 2 mục tiêu: 1, Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của những bệnh nhân hẹp động mạch dưới đòn do xơ vữa. 2, Đánh giá sự cải thiện triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng sau can thiệp động mạch dưới đòn.