ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH VÀ GIÁ TRỊ CỦA CỘNG HƯỞNG TỪ 3.0 TESLA TRONG CHẨN ĐOÁN CHẤN THƯƠNG ĐÁM RỐI THẦN KINH CÁNH TAY

Abstract

Chấn thương đám rối thần kinh cánh tay (ĐRTKCT) chỉ chiếm 1% trong đa chấn thương nhưng ảnh hưởng đến chức năng vận động và cảm giác của chi trên, làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân (BN). 1 Chấn thương ĐRTKCT thường gặp ở người trẻ và nguyên nhân chính do tai nạn giao thông. Điều trị và tiên lượng của chấn thương ĐRTKCT phụ thuộc vào vị trí, mức độ tổn thương và thời gian từ khi chấn thương đến khi phẫu thuật. Chấn thương ĐRTKCT được chia thành tổn thương trước hạch và sau hạch dựa vào vị trí hạch gai. Việc phân loại này do tổn thương trước hạch và sau hạch có phương thức phẫu thuật và tiên lượng khác nhau. 2 Chẩn đoán đúng giúp đưa đến phẫu thuật kịp thời, làm tăng khả năng phục hồi các triệu chứng thần kinh cho BN. 3 Chẩn đoán chấn thương đám rối thần kinh cánh tay (ĐRTKCT) dựa vào lâm sàng, điện cơ, chẩn đoán hình ảnh. Tuy nhiên, lâm sàng và điện cơ hạn chế trong đánh giá vị trí và mức độ của tổn thương. Cộng hưởng từ (CHT) là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn giúp đánh giá về vị trí, hình thái, mức độ tổn thương của cả thành phần trước hạch và sau hạch. 4 Các nghiên cứu trước đây cho thấy CHT cung cấp nhiều thông tin hơn siêu âm, điện cơ hay điện thế gợi cảm giác thân thể trong mổ (intraoperative somatosensory evoked potentials) trong đánh giá chấn thương ĐRTKCT. 5-7 CHT là phương pháp không xâm lấn có giá trị chẩn đoán tương tự cắt lớp vi tính (CLVT) tủy cản quang trong đánh giá tổn thương trước hạch, ngoài ra còn cho phép đánh giá thêm tổn thương sau hạch, tránh được nhiễm xạ và dùng thuốc cản quang. 8 Các máy CHT có từ lực thấp chủ yếu đánh giá tổn thương trước hạch và hạn chế đánh giá tổn thương sau hạch.2 Máy CHT 3.0 Tesla (T) có chỉ số tín hiệu-nhiễu cao hơn các máy trước đây giúp nâng cao 2 chất lượng hình ảnh trong đánh giá cả thành phần trước hạch và sau hạch của ĐRTKCT. 4,9 Trên thế giới, một số nghiên cứu đã mô tả hình ảnh CHT của tổn thương ĐRTKCT mà không có tiêu chuẩn vàng. 10,11 Một số nghiên cứu đánh giá giá trị của CHT trong chẩn đoán tổn thương trước hạch của ĐRTKCT do chấn thương đối chiếu với CLVT tủy cản quang. 12 Các nghiên cứu so sánh giá trị của các dấu hiệu CHT với phẫu thuật chủ yếu tiến hành trên máy có từ trường thấp và tập trung đánh giá tổn thương trước hạch. 13-16 Tại Việt Nam, có ít nghiên cứu và chưa đánh giá đầy đủ về đặc điểm hình ảnh và giá trị của CHT 3.0T trong chẩn đoán CTĐRTKCT. 17,18 Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Đặc điểm hình ảnh và giá trị của cộng hưởng từ 3.0 Tesla trong chẩn đoán chấn thương đám rối thần kinh cánh tay” với 2 mục tiêu: 1. Đặc điểm hình ảnh chấn thương đám rối thần kinh cánh tay trên cộng hưởng từ 3.0 Tesla. 2. Xác định giá trị của cộng hưởng từ 3.0 Tesla trong chẩn đoán một số tổn thương đám rối thần kinh cánh tay.