KHẢO SÁT MÔ HÌNH BỆNH TẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ CHO BỆNH NHI TẠI BỆNH VIỆN CHÂM CỨU TRUNG ƯƠNG TỪ 01/2018 ĐẾN 12/2019

Abstract

Tình trạng sức khỏe và bệnh tật của trẻ em là thước đo phản ánh kinh tế, xã hội, văn hóa, chính trị của mỗi quốc gia nói chung và Việt Nam nói riêng1. Việt Nam cam kết sẽ đạt được các mục tiêu phát triển bền vững vào năm 2030. Trong đó, sự phát triển toàn diện của trẻ em là một trong những chỉ số quan trọng trong tiến trình đạt được các mục tiêu phát triển bền vững2. Đối với ngành y tế, để có được thông tin cần thiết đánh giá được tình trạng sức khỏe, sự thay đổi bệnh tật qua từng thời kỳ, đồng thời đánh giá được các biện pháp đã can thiệp, việc nghiên cứu mô hình bệnh tật là rất quan trọng, đặc biệt là mô hình bệnh tật ở trẻ em3. Xác định được thay đổi mô hình bệnh tật trẻ em qua các thời kì đã tạo cơ sở đánh giá hiệu quả cho các phương pháp điều trị từ đó đề ra chiến lược chăm sóc sức khỏe ban đầu, chiến lược y tế phù hợp, hỗ trợ cho công tác quản lý, tổ chức của Bộ Y tế nói chung và trong từng bệnh viện nói riêng4. Mô hình bệnh tật trẻ em có sự thay đổi và phân hóa rõ rệt ở các nước phát triển và đang phát triển5. Nhìn chung, ở nước ta trong những năm trở lại đây theo Nguyễn Thu Nhạn (2001), mô hình bệnh tật ở trẻ em có sự thay đổi, biến chuyển rõ rệt. Các bệnh nhiễm khuẩn, tiêu chảy cấp, suy dinh dưỡng có xu hướng giảm dần, trong khi đó các bệnh không lây như béo phì, tim mạch, dị tật bẩm sinh, bệnh thần kinh tâm thần như tự kỷ ngày càng có xu hướng gia tăng2. Đối với YHCT, mô hình bệnh tật cũng có nét đặc trưng riêng, song song với YHHĐ thì các bệnh lý tâm thần, thần kinh như bại não, tự kỷ, di chứng viêm não… cũng ngày càng được quan tâm nhiều hơn và có xu hướng tăng nhanh trong những năm gần đây. Theo thống kê tại khoa Nhi bệnh viện Châm cứu Trung ương năm 1998 số trẻ bại não điều trị tại khoa là 394 (chiếm 25,7%), đến năm 2002 là 912 bệnh nhi (chiếm 47,3%) cao gấp 3 lần năm 1998 và đến năm 2011, số lượng trẻ bại não là 1457 chiếm tới 75,7% tổng số bệnh nhi, đến năm 2012 là 1647 trẻ, chiếm 79,6% tổng số bệnh nhi6. Chính vì vậy, việc nghiên cứu mô hình bệnh tật trên bệnh nhi là vô cùng quan trọng. Song song với các phương pháp điều trị bằng YHHĐ như vật lý trị liệu, ánh sáng trị liệu, điện trị liệu, thủy trị liệu, hoạt động trị liệu, ngôn ngữ trị liệu, liệu pháp tâm lý, vận động liệu pháp (xoa, nắn, thể dục điều trị…) và dùng thuốc tây y thì các biện pháp điều trị bằng YHCT cũng mang lại những hiệu quả rõ rệt đối với những bệnh lý tâm thần, thần kinh như bại não, tự kỷ, di chứng viêm não...7–9. Việc kết hợp giữa các phương pháp điều trị bằng YHHĐ và YHCT là định hướng phát triển chung của ngành y tế Việt Nam, giúp tăng cường hiệu quả điều trị, giảm gánh nặng chi phí cho người bệnh và người nhà bệnh nhân4. Bệnh viện Châm cứu Trung ương là bệnh viện có đặc thù tiếp nhận khám và điều trị cho số lượng lớn bệnh nhi hàng năm. Do vậy, việc nghiên cứu sự thay đổi của mô hình bệnh nhi sẽ giúp ích rất lớn cho việc xây dựng cơ sở vật chất, nguồn nhân lực đáp ứng với nhu cầu điều trị. Mặt khác, việc nghiên cứu mô hình bệnh tật cũng góp phần quan trọng hoàn thiện bức tranh toàn cảnh về mô hình bệnh nhi và phương pháp điều trị đối với bệnh nhi trong cả nước nói chung. Bệnh viện Châm cứu Trung ương là một trong những bệnh viện đầu ngành trong chăm sóc và điều trị bệnh bằng phương pháp YHCT. Khoa Nhi, bệnh viện Châm cứu Trung ương được thành lập năm 1982 cùng với bệnh viện. Trong những năm gần đây, số lượng bệnh nhi đến điều trị tại khoa có chiều hướng gia tăng nhanh. Năm 2009 bệnh viện có 1308 bệnh nhi đến năm 2011 là 1924 bệnh nhi nhập viện điều trị6. Do số lượng bệnh nhi điều trị tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương ngày một tăng và với định hướng chuyên môn hóa trong việc điều trị, đến nay, bệnh viện Châm cứu Trung ương đã có tổng cộng 4 khoa điều trị dành cho bệnh nhi, đó là khoa Nhi, Khoa điều trị và chăm sóc trẻ em tự kỉ, Khoa Điều trị liệt vận động – ngôn ngữ trẻ em và Khoa Điều trị và chăm sóc trẻ bại não. Sự thay đổi mô hình bệnh tật trong cả nước, cùng chương trình chăm sóc sức khỏe, chương trình tiêm chủng mở rộng, cùng với đặc thù chuyên môn điều trị cho trẻ em tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương đã ảnh hưởng đến mô hình bệnh tật của bệnh nhi điều trị tại 4 khoa nhi kể trên so với những năm trước. Trên cơ sở đó, chúng tôi nghiên cứu đề tài “Khảo sát mô hình bệnh tật và phương pháp điều trị cho bệnh nhi tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương từ tháng 01/2018 đến tháng 12/2019” với hai mục tiêu sau: 1. Khảo sát mô hình bệnh tật của bệnh nhi tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương từ tháng 01/2018 đến tháng 12/2019. 2. Khảo sát phương pháp điều trị bệnh nhi tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương từ tháng 01/2018 đến tháng 12/2019.