Đánh giá tác dụng của điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp bài tập Mc Gill trên bệnh nhân đau thắt lưng do thoái hóa cột sống

Abstract

Đau thắt lưng (ĐTL) là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất, tạo ra gánh nặng đáng kể tới cá nhân, cộng đồng và tài chính toàn cầu.1,2 Hầu hết tất cả mọi người đều bị ĐTL vào một số thời điểm trong đời, tỷ lệ hiện mắc điểm trung bình là 11,9%, tỷ lệ hiện mắc 1 tháng là 23,2%.3 Nghiên cứu Gánh nặng bệnh tật toàn cầu 2017 công bố trên tạp chí Lancet (2018) cho thấy ĐTL là nguyên nhân hàng đầu gây ra tàn tật trên thế giới, số năm sống mất đi do tàn tật của ĐTL tăng 52,7% trong giai đoạn 1990 – 2017.4 Năm 2008, tổng chi phí y tế cho ĐTL tại Mỹ ước tính 84,1 – 624,8 tỷ đô la Mỹ.5 Tại Việt Nam, Phạm Khuê và cộng sự nghiên cứu tình hình bệnh tật ở huyện Thanh Trì – Hà Nội cho thấy ĐTL chiếm 2% trong dân số và chiếm 17% người trên 60 tuổi. Một nghiên cứu tại khoa Cơ – xương – khớp bệnh viện Bạch Mai cho thấy ĐTL chiếm 6% trong tổng số các bệnh cơ xương khớp.6 Nguyên nhân của ĐTL được chia làm 2 nhóm chính: do nguyên nhân cơ học hoặc là triệu chứng của một bệnh toàn thể, trong đó ĐTL do nguyên nhân cơ học chiếm 90 – 95%. ĐTL do thoái hóa cột sống là nguyên nhân thường gặp trong thực hành lâm sàng.1 Theo Y học hiện đại (YHHĐ), điều trị nội khoa bảo tồn đã được đề cập từ lâu và mang lại những hiệu quả nhất định. Việc sử dụng rộng rãi thuốc chống viêm không steroid, thuốc giảm đau, giãn cơ trong điều trị ĐTL tuy có hiệu quả giảm đau, giảm khuyết tật nhưng mang lại nhiều tác dụng không mong muốn và không điều trị kéo dài được.7,8 Các phương pháp điều trị không dùng thuốc như vật lý trị liệu, vận động trị liệu đã được chứng minh có hiệu quả trong điều trị và dự phòng ĐTL.9–11 Mc Gill là bài tập vận động trị liệu có cơ sở khoa học, được Bộ Y tế đưa vào quy trình kỹ thuật phục hồi chức năng điều trị cho bệnh nhân ĐTL do thoái hóa cột sống. Bài tập có tác dụng giảm đau, phục hồi tầm vận động cột sống, dự phòng tái phát ĐTL.12 Theo Y học cổ truyền (YHCT), ĐTL với bệnh danh là “Yêu thống” thuộc phạm vi chứng “Tý” đã được đề cập từ lâu trong các y văn cổ.13 Theo Hải Thượng Lãn Ông, điểm cốt yếu của chứng “Tý” là do bên trong cơ thể bị hư suy, hai kinh can thận bị suy yếu khiến cho tinh huyết giảm, không nuôi dưỡng được gân xương, tà khí thừa cơ xâm nhập vào cơ thể mà gây bệnh.14 Các phương pháp điều trị không dùng thuốc như điện châm, xoa bóp bấm huyệt là những phương pháp điều trị có hiệu quả đã được chứng minh.15–17 Qua thực tế lâm sàng, điện châm, xoa bóp bấm huyệt, bài tập Mc Gill là những phương pháp điều trị ĐTL do thoái hóa cột sống đơn giản, dễ thực hiện, ứng dụng tốt ngay ở các tuyến cơ sở. Tuy nhiên, chưa có công trình nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả điều trị của điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp bài tập Mc Gill trên lâm sàng. Vì vậy, để có thêm cơ sở khoa học giúp bác sĩ lâm sàng có thêm sự lựa chọn trong điều trị, chúng tôi quyết định thực hiện đề tài: “Đánh giá tác dụng của điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp bài tập Mc Gill trên bệnh nhân đau thắt lưng do thoái hóa cột sống” với 2 mục tiêu sau: 1. Đánh giá tác dụng điều trị đau thắt lưng do thoái hóa cột sống bằng điện châm, xoa bóp bấm huyệt kết hợp bài tập Mc Gill. 2. Đánh giá tác dụng không mong muốn của phương pháp can thiệp.