Nghiên cứu chỉ sô' phân đoạn tiểu cẩu chưa trưởng thành ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết tại khoa điểu trị tích cục bệnh viện nhi trung ưng

Abstract

Nhiễm khuẩn huyết là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở khoa điều trị tích cực. Để cải thiện tỷ lệ sống ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết cần phải chẩn đoán sớm. Giảm tiểu cầu thường gặp ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết, đặc biệt trên những bệnh nhân nặng, từ lâu giảm tiểu cầu là yếu tố độc lập đánh giá nguy cơ tử vong cho bệnh nhân nằm hồi sức và giảm tiểu cầu cũng là dấu ấn đánh giá mức độ nặng của bệnh, mức độ nặng của nhiễm khuẩn huyết cũng là yếu tố nguy cơ gây giảm tiểu cầu.1,2 Với lý do này số lượng tiểu cầu được đưa vào trong hệ thống tính điểm phân loại nặng, thay đổi số lượng tiểu cầu xảy ra 2 pha trong nhiễm khuẩn huyết, số lượng tiểu cầu giảm trong những ngày đầu sau đó tiểu cầu tăng lên.3 Giảm tiểu cầu sớm, nặng, kéo dài và không hồi phục liên quan đến tiên lượng nặng ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết.1,3 Để chẩn đoán nguyên nhân gây giảm tiểu cầu, các nhà khoa học đã sử dụng chỉ số phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành (Immature Platelet Fraction: IPF). Phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành là các tiểu cầu mới được giải phóng ra khỏi tủy xương. Các nghiên cứu trong những năm gần đây cho thấy chỉ số phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành phản ánh hoạt động tạo tiểu cầu ở tủy xương theo cách tương tự như hồng cầu lưới: chỉ số IPF tăng ở bệnh nhân giảm tiểu cầu do tiểu cầu bị phá hủy (gặp trong xuất huyết giảm tiểu cầu), chỉ số IPF giảm ở bệnh nhân giảm tiểu cầu do giảm sinh (gặp trong suy tủy). Phương pháp đo chỉ số IPF đơn giản, ít tốn kém, không xâm nhập. Do đó IPF là chỉ số thay thế đáng tin cậy cho hoạt động tạo tiểu cầu ở tủy xương. Nghiên cứu vai trò chỉ số phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành trên bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết đã được thực hiện trên người lớn: Di Mario phát hiện chỉ số IPF tăng cao hơn ở bệnh nhân cấy máu dương tính so với bệnh nhân cấy máu âm tính4, một số nghiên cứu gần đây ở người lớn đã cho thấy chỉ số IPF có vai trò trong chẩn đoán sớm nhiễm khuẩn huyết5’6, do đó kháng sinh được sử dụng sớm trước khi có biểu hiện lâm sàng, một nghiên cứu khác ở người lớn cũng đánh giá vai trò chỉ số IPF trong chẩn đoán và phân biệt mức độ nặng nhiễm khuẩn huyết ở 41 bệnh nhân nằm ở khoa điều trị tích cực.7 Tuy nhiên chưa có nghiên cứu vai trò chỉ số phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành trên bệnh nhi nhiễm khuẩn huyết. Vì vậy đề tài “Nghiên cứu chỉ số phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết tại khoa Điều trị tích cực nội khoa Bệnh viện Nhi Trung ương năm 2019-2020” được tiến hành nhằm hai mục tiêu: 1. Khảo sát chỉ số phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết tại khoa Điều trị tích cực nội khoa Bệnh viện Nhi Trung ương năm 2019- 2020. 2. Đánh giá mối liên quan giữa chỉ số phân đoạn tiểu cầu chưa trưởng thành với lâm sàng, cận lâm sàng và một số chỉ số viêm ở bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết trên.