CHI PHÍ TIÊM CHỦNG ĐẦY ĐỦ CHO TRẺ DƯỚI 1 TUỔI TRONG CHƯƠNG TRÌNH TIÊM CHỦNG MỞ RỘNG TẠI VIỆT NAM, NĂM 2017

Abstract

Vắc xin và tiêm chủng được đánh giá là một trong những can thiệp y tế dự phòng hiệu quả nhất nhằm bảo vệ cộng đồng chống lại bệnh tật. Hàng năm trung bình hơn 100 triệu trẻ em được tiêm chủng vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như bạch hầu, ho gà, uốn ván… Theo thống kê của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật (CDC), trong năm 2016, khoảng 116,5 triệu trẻ đã được tiêm chủng vắc xin DPT mũi 3 trên toàn thế giới [1]. Thông qua vắc xin và tiêm chủng, 2-3 triệu trường hợp tử vong ở trẻ em mỗi năm được phòng tránh và con số này có thể tăng thêm 1,5 triệu trường hợp nếu tỷ lệ tiêm chủng ngày càng được cải thiện [2] [3]. Tại Việt Nam, chương trình tiêm chủng mở rộng được triển khai trên toàn quốc từ năm 1985 và đã đạt được thành quả thanh toán bệnh bại liệt và loại trừ bệnh uốn ván sơ sinh [4]. Tính toán về chi phí và kinh phí cho chương trình tiêm chủng tại các quốc gia được thực hiện từ đầu những năm 1980. Ước tính ban đầu cho thấy chi phí cho mỗi trẻ tiêm chủng đầy đủ 6 loại kháng nguyên cơ bản là 20 đô la Mỹ [5]. Chi phí này cũng được đưa ra trong nghiên cứu tại một số quốc gia sau đó [6]. Năm 2016, một nghiên cứu của Đại học Johns Hopkins về giá trị kinh tế của vắc xin đã một lần nữa khẳng định tiêm chủng là một trong những đầu tư y tế dự phòng hiệu quả nhất, đặc biệt tại các quốc gia có thu nhập thấp hoặc trung bình. Nghiên cứu được thực hiện tại 94 quốc gia có thu nhập thấp nhất thế giới và kết quả nghiên cứu đã cho thấy với mỗi đô la đầu tư cho tiêm chủng, các quốc gia này dự kiến sẽ tiết kiệm được 16 đô la Mỹ trong chi phí chăm sóc sức khoẻ, chi phí lương và mất năng suất lao động do bệnh tật và tử vong [7] [8]. Thông tin về chi phí cho chương trình tiêm chủng mở rộng là đầu vào quan trọng để phân tích và dự toán ngân sách một các hiệu quả, đồng thời có thể mô tả được sự khác biệt về hiệu quả ở từng cấp địa phương [9]. Chi phí đơn vị cho một mũi tiêm/uống và chi phí cho một trẻ tiêm chủng đầy đủ cũng là thông tin cần thiết cho một số tổ chức quốc tế xem xét về việc xây dựng chiến lược hỗ trợ các quốc gia có thu nhập trung bình [10]. Trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, từ năm 2017, kinh phí viện trợ từ các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ… tại Việt Nam ngày càng giảm đi, trong đó có viện trợ cho các hoạt động y tế. Trước tình hình này, việc vận động chính sách, huy động các nguồn lực từ ngân sách nhà nước từ trung ương và địa phương cho các hoạt động y tế, đặc biệt là tiêm chủng mở rộng nhằm bù đắp những thiếu hụt từ các hỗ trợ quốc tế ngày càng tăng. Nhằm cung cấp bằng chứng cho các nhà hoạch định chính sách tại Trung ương và địa phương, việc xác định chi phí duy trì hoạt động tiêm chủng mở rộng tại các tuyến là rất cần thiết.