ĐÁNH GIÁ ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ TINH DỊCH ĐỒ CỦA NAM GIỚI KHÁM HIẾM MUỘN TẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI

Abstract

Vô sinh là một trong những vấn đề chính của chiến lược sức khỏe sinh sản Tổ chức y tế thế giới (WHO). Theo định nghĩa của WHO, vô sinh là tình trạng mà các cặp vợ chồng mong muốn có thai, sinh hoạt tình dục đều đặn không sử dụng bất kỳ một biện pháp tránh thai nào nhưng không có thai trong vòng 12 tháng. Theo WHO 10 – 15% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản bị vô sinh, trong đó nguyên nhân do nam giới chiếm 30 – 40%, 40% do nữ giới, 10% do cả nam và nữ, 10% không rõ nguyên nhân [1]. Ở Việt Nam, tỷ lệ vô sinh trên toàn quốc khoảng 7,7%, tỷ lệ này thay đổi theo từng vùng và có xu hướng ngày càng tăng [2]. Như vậy có thể thấy vô sinh nam là một vấn đề lớn, cần được nghiên cứu sâu sắc và toàn diện. Theo ghi nhận hầu hết y văn và tài liệu trên thế giới, vấn đề vô sinh do nam giới đóng một vai trò khá lớn trong nguyên nhân gây vô sinh. Nó chiếm tỷ lệ gần bằng hoặc tương đương các nguyên nhân gây vô sinh do nữ. Suy giảm tinh trùng là một trong những nguyên nhân trực tiếp gây ra vô sinh nam. Vô sinh nam giới thường do nhiều nguyên nhân phổ biến nhất là sự bất thường về tinh dịch đồ, trong đó chủ yếu là những bất thường về số lượng và chất lượng tinh trùng. Các yếu tố nội sinh, ngoại sinh đã và đang tác động một cách trực tiếp hoặc gián tiếp tới quá trình sinh sản và trưởng thành của tinh trùng. Sự phát triển của công nghiệp hóa xã hội làm môi trường ô nhiễm, cộng thêm lối sống và những loại bệnh ảnh hưởng đến quá trình sinh sản bảo tồn nòi giống của con người đang là những yếu tố ảnh hưởng xấu tới chất lượng tinh trùng [3]. Tinh trùng chỉ thực hiện được chức năng thụ tinh của mình khi có cấu trúc, hình thái bình thường trong môi trường sinh hóa tinh dịch bình thường. Cho đến nay, phương pháp chính để chẩn đoán vô sinh nam thường dựa trên kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ theo tiêu chuẩn của WHO bao gồm các chỉ số về thể tích tinh dịch, mật độ tinh trùng, tỷ lệ tinh trùng di động, tỷ lệ tinh trùng hình dạng bình thường… Năm 1980, lần đầu tiên WHO đưa ra những tiêu chuẩn cho việc đánh giá xét nghiệm tinh dịch người. Hơn 30 năm trôi qua, với những sự chỉnh sửa phù hợp, phiên bản V của cẩm nang hướng dẫn về xét nghiệm chẩn đoán và xử lý tinh dịch người được xuất bản vào năm 2010 đã hình thành những tiêu chuẩn đánh giá chung cho các bệnh viện, các phòng xét nghiệm nam khoa trên toàn thế giới. Tại Việt Nam lĩnh vực vô sinh gần đây phát triển và nam học đã được quan tâm tới, những tiêu chuẩn đánh giá và xử lý tinh dịch người theo WHO 2010 đã bắt đầu được áp dụng giữa những năm 2010 và ngày càng được phổ biến ra các trung tâm trên toàn quốc. Kết hợp việc xét nghiệm tinh dịch với đánh giá các đặc điểm lâm sàng của nam giới sẽ giúp định hướng cho việc lựa chọn các biện pháp điều trị nhằm đem lại hạnh phúc cho các cặp vợ chồng hiếm muộn.