" Lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả điều trị nhiễm khuẩn hô hấp dưới ở trẻ sơ sinh có nhiễm virus hợp bào hô hấp tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn".

Abstract

Nhiễm khuẩn hô hấp cấp là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp bắt đầu từ mũi, họng đến thanh quản, khí quản, phế quản, tiểu phế quản, phổi và màng phổi. Bệnh có tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong hàng đầu ở trẻ em trên toàn thế giới.1 Phân loại dựa trên cấu trúc giải phẫu đường hô hấp, các nhiễm khuẩn xảy ra ở vị trí dưới nắp thanh quản được định nghĩa là nhiễm khuẩn hô hấp dưới (NKHHD).2 Theo thống kê năm 2019 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), virus hợp bào hô hấp (Respiratory Syncytial Virus- RSV) là nguyên nhân hàng đầu gây nhiễm khuẩn hô hấp cấp ở trẻ em, chiếm hơn 60% các trường hợp. Đặc biệt, ở trẻ dưới 1 tuổi, RSV chiếm hơn 80% các ca NKHHD, trong đó tỷ lệ NKHHD do RSV ở trẻ sơ sinh chiếm trên 20% và là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tử vong, với tỷ lệ 2,3%.3–6 Trong cùng năm, trên toàn cầu ghi nhận khoảng 33 triệu ca NKHHD có nhiễm RSV, trong đó nhóm tuổi 0-6 tháng chiếm 6,6 triệu ca, với 1,4 triệu ca nhập viện và có khoảng 45.700 ca tử vong chung do RSV.7 Nghiên cứu của Lianghua Lu và cộng sự tại Trung Quốc trên 1.803 trẻ sơ sinh mắc NKHHD cho thấy tỷ lệ nhiễm RSV là 20,74%.4 Tại Việt Nam, nghiên cứu năm 2017 của Lưu Thị Hoa tại Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Nhi Trung ương, ghi nhận tỷ lệ trẻ sơ sinh viêm phổi (VP) có nhiễm RSV chiếm 27,9% tổng số bệnh nhân VP,8 trong khi Nguyễn Thị Trang (năm 2021) báo cáo tỷ lệ này là 33,1%.9 Trẻ sơ sinh nhiễm RSV thường khởi đầu bởi các triệu chứng đường hô hấp trên, sau đó tiến triển xuống đường hô hấp dưới với các triệu chứng ho, khò khè và khó thở. Chụp X- quang ngực thẳng thường ghi nhận hình ảnh ứ khí, dày thành phế quản, thâm nhiễm kẽ và xẹp phổi.3 Xét nghiệm thường làm để chẩn đoán nhiễm RSV là xét nghiệm PCR hoặc test nhanh virus.10 11 Điều trị nhiễm RSV chủ yếu là hỗ trợ và điều trị triệu chứng nhằm bảo đảm ổn định tình trạng bệnh nhân, oxy hóa máu đầy đủ, cải thiện chức năng hô hấp, cũng như cung cấp đủ dịch và dinh dưỡng. Trong trường hợp bệnh nhân suy hô hấp nặng cần hỗ trợ thở máy và đôi khi cần thở máy dao động tần số cao hoặc oxy hóa màng ngoài cơ thể.3 Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn là đơn vị đầu ngành thuộc Sở Y tế Hà Nội. Khoa Sơ sinh của bệnh viện không chỉ là cơ sở y tế chuyên sâu trong điều trị các bệnh lý phức tạp ở trẻ sơ sinh mà còn điều trị một số lượng lớn bệnh nhân mắc NKHHD. Mỗi năm, khoa Sơ sinh của bệnh viện tiếp nhận khoảng 1.200-1.300 bệnh nhân nội trú, trong đó tỷ lệ mắc NKHHD có nhiễm RSV chiếm khoảng 2%. Tại Việt Nam đã có một số nghiên cứu về NKHHD có nhiễm RSV ở trẻ sơ sinh, tuy nhiên, phần lớn được thực hiện ở các bệnh viện tuyến trung ương, trong khi chưa có nghiên cứu nào được tiến hành tại tuyến cơ sở như Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. Do đó, các đặc điểm dịch tễ lâm sàng và điều trị của NKHHD có nhiễm RSV ở nhóm đối tượng này vẫn chưa được phản ánh đầy đủ. Xuất phát từ thực tế đó, chúng tôi thực hiện đề tài nghiên cứu: “Lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả điều trị nhiễm khuẩn hô hấp dưới ở trẻ sơ sinh có nhiễm virus hợp bào hô hấp tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn” với 2 mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của trẻ sơ sinh nhiễm khuẩn hô hấp dưới có nhiễm virus hợp bào hô hấp tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. 2. Nhận xét kết quả điều trị của đối tượng nghiên cứu trên.