Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả điều trị Đái tháo nhạt trung ương cấp sau phẫu thuật sọ não tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Abstract

Đái tháo nhạt trung ương cấp có thể xảy ra ở bất cứ loại phẫu thuật sọ não nào, dù trực tiếp tới vùng dưới đồi, tuyến yên hay ở xa trục này. 91,9% khởi phát đái tháo nhạt trung ương trong 48 giờ sau phẫu thuật nội sọ. Lượng nước tiểu khi khởi phát là 8,1 ± 3,8 ml/kg/h và lượng nước tiểu cao nhất trung bình là 9,9 ± 4,9 ml/kg/h. Áp lực thẩm thấu máu khi khởi phát ĐTN là 332,9 ± 91,7 mOsmol/kg và áp lực thẩm thấu niệu khi khởi phát ĐTN là 227,1 ± 202,7 mOsmol/kg, không khác biệt giữa các nhóm nguyên nhân. Tăng natri máu nặng (>170 mmol/l) ghi nhận từ 3,5% - 18% theo ngày điều trị, tỷ lệ cao nhất ghi nhận trong 24 giờ 62,9% bệnh nhân có natri máu giảm nhanh trên 10 mmol/l/24h . Không có mối tương quan giữa lượng nước tiểu theo ngày với các thông số natri máu, áp lực thẩm thấu máu, áp lực thẩm thấu niệu, natri niệu. Tỷ lệ tử vong chung của đái tháo nhạt trung ương cấp là 40,3% trong đó nhóm xuất huyết não có tỷ lệ tử vong là 83,3% cao hơn có ý nghĩa so với nhóm u não và chẩn đoán khác. Thời gian điều trị tại ĐTTC và tại bệnh viện lần lượt là 7 ngày (IQR 4 – 12 ngày) và 19,5 ngày (IQR 10 – 35 ngày). 90,3% bệnh nhân được sử dụng liệu pháp hormone thay thế đường uống với liều thuốc trung vị là 35,5 mcg/kg/ngày. Thời gian đạt hiệu quả trung bình là 14,8  11,5 giờ. Thời gian dùng thuốc trung vị là 3,5 ngày. Điểm Glasgow Coma Scale khi nhập viện là yếu tố tiên lượng tử vong ở bệnh nhân đái tháo nhạt trung ương cấp sau phẫu thuật nội sọ.