Đánh giá hiệu quả phác đồ hoá xạ trị đồng thời và một số yếu tố tiên lượng ung thư biểu mô vẩy thực quản giai đoạn III,IV

Abstract

Ung thƣ thực quản đứng thứ 9 trong các bệnh ác tính, phổ biến nhất trên thế giới và đứng thứ 3 trong các ung thƣ đƣờng tiêu hóa sau ung thƣ đại trực tràng và dạ dày. Tỉ lệ mắc ung thƣ thực quản cao đƣợc ghi nhận ở miền bắc Trung Quốc, các nƣớc vùng Đông Bắc biển Caspi, Nga, Pháp với tỉ lệ là (10-36/100000 dân), Nhật là 6-14/100000 dân, đặc biệt tỉ lệ này rất cao ở Iran là 184/100000 dân, ở Mỹ ung thƣ thực quản đứng thứ 15 [1], [2]. Còn tại Việt Nam, theo ghi nhận ung thƣ của Nguyễn Bá Đức và CS trong giai đoạn 2001- 2003 tỉ lệ mắc ung thƣ thực quản tại Hà nội ở nam là 8,7/100000 dân và ở nữ là 1,7/100000, giai đoạn 2010 tỉ lệ mắc ung thƣ thực quản ở nam giới là 9,9/100000 dân, bệnh xếp thứ 5 trong 10 bệnh ung thƣ phổ biến. Nam giới mắc nhiều hơn nữ và tuổi thƣờng gặp từ 50-60 tuổi [3]. Theo nghiên cứu của Phạm Đức Huấn tỉ lệ nam/nữ 15,8 [4]. Thuốc lá và rƣợu là 2 yếu tố nguy cơ làm tăng tỉ lệ mắc ung thƣ thực quản. Ngoài ra còn có yếu tố nguy cơ khác nhƣ thiếu dinh dƣỡng, béo phì, vệ sinh ăn uống, bệnh trào ngƣợc thực quản, nhiễm vi rút HP… Các biểu hiện lâm sàng hay gặp là nuốt nghẹn, đau ngực, gầy sút cân. Khi có các dấu hiệu này bệnh thƣờng ở giai đoạn muộn và kết quả điều trị thấp. Theo nghiên cứu của Hàn Thanh Bình bệnh ở giai đoạn muộn chiếm tỉ lệ 60,6% [5]. Trong các phƣơng pháp chẩn đoán, nội soi kết hợp với sinh thiết đƣợc coi là phƣơng pháp có giá trị trong chẩn đoán nhƣng lại không xác định đƣợc giai đoạn bệnh. Chụp cắt lớp vi tính và siêu âm- nội soi đƣợc sử dụng chủ yếu trong chẩn đoán giai đoạn bệnh. Mặc dù có những tiến bộ rất lớn trong quá trình phát hiện sớm, chẩn đoán bệnh, cũng nhƣ tiến bộ trong điều trị thì tiên lƣợng ung thƣ thực quản cũng rất xấu. Theo nghiên cứu của châu Âu tỉ lệ sống 5 năm là 5% trong những năm 78-80, 9% năm 87-89, 10% năm 91-2002 [6]. Điều trị ung thƣ thực quản chủ yếu phụ thuộc vào giai đoạn bệnh và thể trạng của bệnh nhân. Phẫu thuật, xạ trị, hoá trị là 3 phƣơng pháp chủ yếu, đối 2 với giai đoạn sớm còn mổ đƣợc phẫu thuật là chính. Ở giai đoạn muộn bệnh tiến triển và di căn xa phối hợp hoá xạ trị đồng thời đang đƣợc xem là xu thế chung trong phác đồ điều trị ung thƣ thực quản trên thế giới. Theo nghiên cứu của Phạm Đức Huấn tỉ lệ sống 5 năm sau mổ là 10,2% [4], còn nghiên cứu của Hàn Thanh Bình tỉ lệ sống 2 năm sau xạ trị đơn thuần là 9,33% [5], theo báo cáo của Stahl và cs tỉ lệ sống 3 năm sau điều trị phối hợp hoá xạ đồng thời cho bệnh nhân ở giai đoạn III là 32% [6]. Nhƣ vậy nhận thấy rằng có hiệu quả cao trong điều trị ung thƣ thực quản giai đoạn muộn bằng phối hợp hoá xạ trị đồng thời. Có nhiều phác đồ hoá chất khác nhau phối hợp với xạ trị trong điều trị ung thƣ thực quản. Nhƣng các nghiên cứu đều cho thấy phác đồ có Cisplatin cho kết quả đáp ứng cao hơn cả, 5Fluorouracil là thuốc có tác dụng hiệp lực với Cisplatin và thƣờng đƣợc sử dụng phối hợp với Cisplatin trong điều trị ung thƣ thực quản. Vì vậy chúng tôi lựa chọn phác đồ Cisplatin- 5 Fluorouracil để điều trị cho bệnh nhân, vì đây là phác đồ rẻ tiền, phổ biến, thực hiện đơn giản, ít tác dụng phụ và đem lại hiệu quả. Ở Việt Nam hiện nay chƣa có nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả của điều trị phối hợp hoá xạ đồng thời cho bệnh nhân ung thƣ thực quản giai đoạn muộn. Với mong muốn cải thiện thời gian sống thêm, nâng cao chất lƣợng sống của bệnh nhân và không ngừng cải thiện kết quả trong điều trị ung thƣ thực quản giai đoạn muộn, chúng tôi tiến hành đề tài “Đánh giá hiệu quả phác đồ hoá xạ trị đồng thời và một số yếu tố tiên lượng ung thư biểu mô thực quản giai đoạn III, IV tại bệnh viện K” với 2 mục tiêu sau: 1. Đánh giá hiệu quả và một số tác dụng không mong muốn của phác đồ phối hợp hoá xạ trị đồng thời trong điều trị ung thƣ thực quản. 2. Đánh giá một số yếu tố tiên lƣợng trong điều trị ung thƣ biểu mô thực quản giai đoạn III,IV tại bệnh viện K .