CHI PHÍ ĐIỀU TRỊ TRỰC TIẾP BÊNH NHÂN NỘI TRÚ ĐỢT CẤP BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA SƠN TÂY NĂM 2019 - 2021

Abstract

ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD – Chronic Obstructive Pulmonary Disease) là bệnh hô hấp phổ biến có thể phòng ngừa và điều trị được. Bệnh đặc trưng bởi các triệu chứng hô hấp dai dẳng và giới hạn luồng khí, là hậu quả của bất thường đường thở và hoặc phế nang thường do phơi nhiễm với các phần tử hoặc khí độc hại, trong đó khói thuốc lá, thuốc lào là yếu tố nguy cơ chính, ô nhiễm không khí và khói chất đốt cũng là yếu tố nguy cơ quan trọng gây COPD [1]. Hiện nay đang trở thành một trong những bệnh lý nghiêm trọng, gây tử vong hàng đầu trên thế giới và Việt Nam. Theo báo cáo của tổ chức Y tế thế giới năm 1990, COPD là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 6 và là nguyên nhân gây tàn phế đứng thứ 12 [2,1498–1504]. Năm 2010 số ca mắc COPD ước tính khoảng 385 triệu người, với tỷ lệ mắc trên thế giới là 11,7% và khoảng 3 triệu ca tử vong hằng năm [1]. Với tỷ lệ mắc COPD được dự đoán sẽ tăng cao trong những năm tới và đến năm 2030 ước tính có trên 4,5 triệu trường hợp tử vong hàng năm do COPD và các rối loạn liên quan [1]. Tại Việt nam theo một số nghiên cứu cho thấy COPD cũng có chiều hướng tăng theo xu hướng chung của thế giới. Nghiên cứu dịch tễ học của bệnh COPD năm 2009 cho thất tỷ lệ mắc ở người > 40 tuổi là 4,2%, ở tất cả các lứa tuổi là 2,2% [3,10]. Theo số liệu thống kê của Bộ y tế năm 2018, bệnh COPD đứng hàng thứ 8 ở vùng Đồng bằng sông Hồng [4]. COPD đến nay vẫn đang là thách thức lớn về sức khỏe với y học toàn cầu vì tỷ lệ mắc cũng như tỷ lệ tử vong đang ngày càng gia tăng. Nó là bệnh lý mạn tính có nghĩa là việc điều trị kéo dài nhiều năm, dẫn đến gánh nặng kinh tế xã hội ngày càng gia tăng, chi phí điều trị cao và hậu quả tàn phế của bệnh. Trên thế giới và Việt Nam đã có những nghiên cứu nhằm phân tích chi phí trong điều trị COPD và đây cũng là 1 trong những bước quan trọng nhằm cung cấp bằng chứng về gánh nặng kinh tế của bệnh tại Việt Nam. Năm 2010 ước tính chi phí điều trị dành cho COPD trên toàn cầu vào khoảng 2,1 nghìn tỷ USD [5]. Trong đó chi phí y tế trực tiếp khoảng 1,9 nghìn tỷ USD và khoảng 200 tỷ USD là chi phí gián tiếp [6]. Những chi phí này dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030 [5]. Tại Việt Nam theo nghiên cứu của Lê Thị Tuyết Lan năm 2017 thì chi phí điều trị COPD sẽ tăng lên gấp nhiều lần khi bệnh nhân cần nhập viện, chi phí cho một đợt cấp nhẹ vào khoảng 416.000 VNĐ/7 ngày, đợt trung bình ngoại trú 1.878.240 VNĐ/7 ngày, chi phí đợt cấp trung bình cần nhập viện 17.195.400/7 ngày và lên đến 60.000.000 đến 90.000.000 VNĐ/15 ngày do đợt cấp nặng [7]. Năm 2018 Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 4562/QĐ-BYT ngày 19/7/2018 tài liệu chuyên môn "Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính" [1]. Giúp cho các cơ sở thuận tiện cho việc khám, điều trị và thanh toán cho người bệnh mắc COPD [8],[9]. Và như vậy chi phí điều trị bệnh COPD tuy có sự khác nhau giữa các nước song nhìn chung còn cao cả về chi phí trực tiếp như: thuốc, xét nghiệm, vật tư, ngày giường với bệnh nhân điều trị nội trú... lẫn chi phí gián tiếp. Việt Nam là nước có thu nhập thấp nên chi phí điều trị bệnh COPD nói chung và chi phí trực tiếp điều trị nội trú đợt cấp nói riêng là gánh nặng rất lớn đối với bệnh nhân, gia đình và xã hội. Tại bệnh viện Đa khoa Sơn Tây chi phí trực tiếp điều trị đợt cấp COPD chưa được nghiên cứu nhiều, vì vậy chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Chi phí điều trị trực tiếp bệnh nhân nội trú đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại bệnh viện Đa khoa Sơn Tây năm 2019 – 2021” nhằm hai mục tiêu sau: 1. Mô tả chi phí trực tiếp điều trị nội trú đợt cấp Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại bệnh viện Đa khoa Sơn Tây năm 2019 - 2021. 2. Mô tả phân bố một số yếu tố liên quan đến chi phí trực tiếp điều trị nội trú đợt cấp Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại bệnh viện Đa khoa Sơn Tây trong giai đoạn trên