THỰC TRẠNG BỆNH TẬT VÀ CHI PHÍ CỦA BẢO HIỂM Y TẾ CHO 5 BỆNH PHỔ BIẾN TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA SƠN TÂY GIAI ĐOẠN 2020 - 2021

Abstract

ĐẶT VẤN ĐỀ Cơ cấu bệnh tật trên thế giới luôn chuyển dịch theo các mô hình bệnh khác nhau, phụ thuộc vào các đặc điểm về chủng tộc, văn hoá, địa lý, kinh tế - xã hội hay chính sách của từng khu vực nên cơ cấu bệnh tật của mỗi địa phương, mỗi quốc gia phản ánh tình trạng sức khoẻ của cộng đồng đó. Trên thế giới và Việt Nam đã có nhiều những nghiên cứu nhằm đưa ra bức tranh rõ nhất về cơ cấu bệnh tật, giúp cho các nhà hoạch định y tế đưa ra được những giải pháp sớm, có kế hoạch kịp thời và chuẩn bị tốt hơn cho việc điều trị nhằm cải thiện sức khoẻ cho người dân. Theo niên giám thống kê y tế năm 2018, từ những năm 1986 mô hình bệnh tật của Việt Nam lần lượt có tỷ lệ cao là các bệnh lây (59,2%) tổng số ca, các bệnh lây (42,65%). Còn từ những năm 2000 cho đến nay mô hình bệnh tật ở Việt Nam đã có nhiều thay đổi, bệnh lây chiếm tỷ lệ cao, nhưng vẫn duy trì ở các năm, không có sự thay đổi nhiều. Các bệnh truyền nhiễm ở giai đoạn này cũng giảm, và duy trì ở mức thấp. Như trong năm 2018 các bệnh lây chiếm 20,79% và các bệnh không lây chiếm 69,11% tổng số ca được ghi nhận. Tương tự, cũng trong khoảng thời gian đó, tỷ lệ số ca tai nạn, ngộ độc, chấn thương tăng từ 1,80% lên 10,84%. Bằng chứng cho thấy Việt Nam đang trải qua thời kỳ chuyển đổi dịch tễ học, chịu gánh nặng bệnh tật kép từ cả bệnh lây nhiễm và không lây nhiễm. Trong 5 nhóm bệnh phố biến nhất điều trị tại bệnh viện, bệnh hệ hô hấp chiếm 16,87%, bệnh nhiễm khuẩn và ký sinh vật chiếm 11,07%, bệnh hệ tiêu hóa chiếm 8,80%, bệnh hệ tuần hoàn chiếm 8,36% và khối u chiếm 3,44% [1]. Việt Nam đang trải qua thời kỳ chuyển đổi dịch tễ học, chịu gánh nặng bệnh tật kép từ cả bệnh lây nhiễm và không lây nhiễm. Cơ cấu bệnh tật cũng thay đổi theo cơ cấu bệnh tật của mỗi địa phương, mỗi quốc gia phản ánh tình trạng sức khoẻ của cộng đồng đó. Trên thế giới và Việt Nam đã có nhiều những nghiên cứu nhằm đưa ra bức tranh rõ nhất về những bệnh phổ biến theo các khu vực, giúp cho các nhà hoạch định y tế đưa ra được những giải pháp sớm, có kế hoạch kịp thời và chuẩn bị tốt hơn cho việc điều trị nhằm cải thiện sức khoẻ cho người dân. Mô hình bệnh tật thay đổi, chuyển từ điều trị các bệnh cấp tính sang các bệnh mạn tính, yêu cầu tăng chi phí điều trị, là gánh nặng tài chính không chỉ đối với người bệnh mà còn đối với bệnh viện và bên chi trả thứ ba như Bảo hiểm Y tế. Năm 2014, Luật Bảo hiểm Y tế sửa đổi được ban hành đã tạo điều kiện cho việc mở rộng độ bao phủ Bảo hiểm Y tế, cũng như quy định cụ thể cơ chế bảo vệ tài chính cho những đối tượng dễ bị tổn thương, bao gồm: người nghèo, người cận nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi,… nhằm giảm thiểu mức chi phí y tế mà người dân phải bỏ tiền túi, tránh dẫn đến chi phí thảm họa [2],[3]. Để tránh tác động tiêu cực làm giảm chất lượng khám chữa bệnh của Chính sách BHYT chi trả cho bệnh viện, Bệnh viện Đa khoa Sơn Tây luôn chủ động kiểm soát chi phí dựa trên thông tin chi phí, trong đó thông tin chi trả các bệnh phổ biến được khám và điều trị tại bệnh viện là cần thiết cho công tác khám chữa bệnh và quản lý tài chính bệnh viện [4],[5]. Cùng với sự xuất hiện của Đại dịch Covid-19 từ Từ tháng 3 năm 2020 cả nước ở trạng thái bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 của thế giới. Trong thời gian này đã có những bệnh nhân đầu tiên là người Việt Nam. Để đáp ứng khẩn cấp với đại dịch, Ban chỉ đạo Quốc gia và Bộ Y tế đã có những giải pháp đặc biệt như "Hướng dẫn Đảm bảo an toàn phân luồng" theo Quyết định số 1385/BCĐQG ngày 19 tháng 3 năm 2020. Nhằm đảm bảo an toàn cho người dân đến khám bệnh và chữa bệnh tại các cơ sở y tế. Cũng chính do những hạn chế, đảm bảo an toàn cho bản thân người bệnh trước đại dịch Covid-19, nên cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc tiếp cận các cơ sở y tế của người dân trên toàn quốc và chính ở Bệnh viện đa khoa Sơn Tây. Điều này cũng làm thay đổi mô hình bệnh tật tại các cơ sở y tế tiếp nhận khám chữa bệnh [6]. Với lí do đó, chúng tôi thực hiện nghiên cứu: “Thực trạng bệnh tật và chi phí bảo hiểm y tế cho 5 bệnh phổ biến tại Bệnh viện Đa khoa Sơn Tây giai đoạn 2020-2021” với 2 mục tiêu: 1. Mô tả thực trạng bệnh tật của bệnh nhân điều trị nội trú có sử dụng bảo hiểm y tế tại Bệnh viện Đa khoa Sơn Tây 2020-2021. 2. Mô tả chi phí BHYT chi trả cho 5 bệnh phổ biến nhất tại Bệnh viện Đa khoa Sơn Tây 2020-2021.