Khảo sát sự tồn tại của Vibrio cholerae và Vibrio parahaemolyticus gây bệnh cho người trong môi trường nước ngoại cảnh tại một số tỉnh ven biển miền Bắc Việt Nam năm 2021

Abstract

Vibrio spp. là nhóm vi khuẩn phổ biến trong môi trường nước, một số trong nhóm có thể gây ra ngộ độc thực phẩm, thường kết hợp với ăn hải sản chưa nấu chín. Vibrio spp. đa số có lợi, nhưng một số chủng có thể gây bệnh cho người 1. Hai loài phổ biến nhất gây bệnh cho người là Vibrio cholerae và Vibrio parahaemolyticus. Vibrio cholerae gây bệnh bằng cách xâm nhập vào biểu mô ruột sinh sôi và tiết ra độc tố, kết quả là tiêu chảy và nôn mửa có thể gây tử vong nếu không được điều trị. Trong số hơn 200 nhóm huyết thanh V. cholerae đã biết, chỉ có nhóm O1 và O139 là gây bệnh tả trên người, và chúng được xác định là căn nguyên gây ra 7 vụ đại dịch 2. Hai nhóm này cũng được xếp vào nhóm có nguy cơ cao gây ra các vụ dịch tiêu chảy ở các quốc gia đang phát triển V. parahaemolyticus có thể gây viêm dạ dày ruột. Chúng có thể tồn tại tự do trong môi trường nước và nền đáy, bám trên bề mặt ngoài và xâm nhập vào bên trong cơ thể của các động vật phù du, cá và giáp xác 6,7. Chính vì vậy V. parahaemolyticus cũng là một trong những nguyên nhân gây ngộ độc thức ăn thường gặp 8. Thực hiện giám sát môi trường ngoại cảnh, xác định các yếu tố độc lực của Vibrio spp. có vai trò thực tiễn hết sức quan trọng để cảnh báo sớm về nguy cơ bùng phát dịch tiêu chảy, cũng như có kế hoạch kiểm soát ngộ độc thực phẩm khi chúng xảy ra. Ngoài ra, việc sử dụng kháng sinh rộng rãi, không kiểm soát trong nuôi trồng thủy sản với mục đích kích thích sự tăng trưởng, phòng bệnh, điều trị bệnh…đã góp phần làm gia tăng sự có mặt của các gen kháng kháng sinh trong các chủng Vibrio sp.. Xuất phát từ tình hình thực tế đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Khảo sát sự tồn tại của Vibrio cholerae và Vibrio parahaemolyticus gây bệnh cho người trong môi trường nước ngoại cảnh tại một số tỉnh ven biển miền Bắc Việt Nam năm 2021” với 2 mục tiêu: 1. Xác định các chủng Vibrio cholerae và Vibrio parahaemolyticus mang gen gây bệnh cho người phân lập được từ các mẫu nước ngoại cảnh tại 2 tỉnh Nam Định và Thái Bình năm 2021. 2. Xác định một số gen kháng kháng sinh ở các chủng Vibrio cholerae và Vibrio parahaemolyticus gây bệnh phân lập được.