ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG LOẠN THẦN Ở ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG ĐA CHẤT MA TUÝ TRONG GIÁM ĐỊNH PHÁP Y TÂM THẦN

Abstract

Sử dụng các chất gây nghiện hiện đang là một vấn nạn toàn xã hội phải đối mặt. Các chất gây nghiện càng ngày càng xuất hiện nhiều hơn cả về chủng loại và tần suất được sử dụng. Thuật ngữ “Sử dụng đa chất” được biết đến bằng việc mô tả việc sử dụng nhiều hơn một chất trong một thời gian xác định, đồng thời hoặc vào các thời điểm khác nhau cho mục đích điều trị hoặc giải trí 1 . Về tiêu chuẩn chẩn đoán, theo Sách hướng dẫn Chẩn đoán và Thống kê các bệnh tâm thần – lần 4 (DSM-IV), nghiện đa chất là hành vi sử dụng lặp đi lặp lại ít nhất 3 nhóm chất (không bao gồm caffein và nicotin) trong vòng 12 tháng, trong đó không có chất nào chiếm ưu thế 2 . Các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng ngày càng ít người chỉ sử dụng duy nhất một chất gây nghiện trên thế giới, thay vào đó là xu thế sử dụng đa chất. Theo Trung tâm giám sát về nghiện chất châu Âu (EMCDDA) (2009), tỷ lệ người sử dụng đa chất ở các quốc gia phát triển chiếm gần 40%, ở các quốc gia đang phát triển là 36% và ở các quốc gia chậm phát triển là 22,5% tổng số những người sử dụng chất gây nghiện ở những quốc gia này 3 . Triệu chứng lâm sàng của loạn thần khi sử dụng các chất gây nghiện biểu hiện bằng các rối loạn cảm xúc - hành vi như: hưng phấn ngôn ngữ và vận động, thậm chí là kích động; hội chứng paranoid rầm rộ: hoang tưởng và ảo giác đa dạng; rối loạn nhận thức: rối loạn chú ý và trí nhớ ngày càng tăng, thậm chí còn biểu hiện sa sút trí tuệ, kèm theo rối loạn thần kinh thực vật nặng nề, cơn co giật kiểu động kinh, nhiều rối loạn cơ thể khác, và đặc biệt còn có thể dẫn đến vi phạm pháp luật như có hành vi đánh người, giết người, phá hủy tài sản, đốt nhà, tự sát, … gây ra những thiệt hại về vật chất và tinh 2 thần cho gia đình và xã hội 4 . Tại Mỹ, một nghiên cứu đã chỉ ra có hơn 50 triệu lượt phạm tội mỗi năm có liên quan đến ma túy 5 . Ở Việt Nam những nghiên cứu về các rối loạn loạn thần trên bệnh nhân sử dụng đa chất chưa có nhiều, nhất là trên đối tượng Giám định pháp y tâm thần. Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài “Đặc điểm lâm sàng loạn thần ở đối tượng sử dụng đa chất ma túy trong giám định pháp y tâm thần” với các mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng loạn thần ở các đối tượng sử dụng đa chất ma túy trong giám định pháp y tâm thần. 2. Nhận xét đặc điểm hành vi phạm tội ở các đối tượng sử dụng đa chất ma túy trong giám định pháp y tâm thần.