Thực trạng tăng huyết áp và kiến thức, thực hành về phòng chống tăng huyết áp ở người trưởng thành tại 2 xã thuộc huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa năm 2019

Abstract

Ngày nay, cùng với sự phát triển kinh tế, xã hội, đời sống của dân cư trong cộng đồng ngày càng được nâng cao, kèm theo nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm gia tăng chủ yếu do lối sống có hại cho sức khỏe và các yếu tố môi trường không thuận lợi. Có 4 nhóm bệnh không lây nhiễm chủ yếu gồm: các bệnh về tim mạch, ung thư, bệnh hô hấp mãn tính và đái tháo đường1 . Các bệnh không lây nhiễm này chính là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật nhưng lại là yếu tố thường bị bỏ quên trong các chương trình về sức khỏe toàn cầu và bị đánh giá thấp trong nhóm các bệnh có ảnh hưởng kinh tế sâu sắc2 . Các bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân gây ra cái chết của khoảng 38 triệu người mỗi năm, trong đó gần 3/4 số ca tử vong (khoảng 28 triệu người) xảy ra ở các nước thu nhập thấp và trung bình3 . Bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở các nước có thu nhập cao và dự báo là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới vào năm 20304 . Đây cũng là bệnh gây gánh nặng bệnh tật trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Tăng huyết áp là một trong nguy cơ bệnh tim mạch5 . Bệnh tiến triển từ từ, nếu bệnh nhân không kiểm soát tốt tăng huyết áp sẽ có nguy cơ biến chứng nặng nề. Tại Việt Nam theo kết quả điều tra Steps năm 2015, tỉ lệ người độ tuổi từ 30 đến 69 tuổi trăng huyết áp chiếm tỉ lệ cao là 30,6%, trong khi đó chỉ có khoảng 15% số người tăng huyết áp được kiểm soát huyết áp, hơn một nửa số người tăng huyết áp không biết mình bị tăng huyết áp, điều này là rất nguy hiểm6 . Ở Châu Phi, tăng huyết áp xảy ra ở độ tuổi trẻ hơn và thường nghiêm trọng hơn về tổn thương các cơ quan trong cơ thể so với người da trắng, dẫn đến tỉ lệ mắc bệnh tim mạch và tử vong cao hơn7 . Tại Hoa Kỳ, tăng huyết áp chiếm tỉ lệ tử vong cao do bệnh tim mạch, trên 50 % tử vong do bệnh tim mạch vành (CHD) và đột quỵ xảy ra ở những người bị tăng huyết8 . 2 Khoảng một nửa gánh nặng tim mạch của thế giới được dự đoán sẽ xảy ra ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương và tăng huyết áp là một yếu tố quan trọng quyết định gánh nặng này9 . Quảng Xương là một huyện đồng bằng ven biển của tỉnh Thanh Hóa, huyện có nền kinh tế - văn hóa - xã hội phát triển với tổng dân số là 216.587 người. Kinh tế của huyện chủ yếu là ngư nghiệp và nông nghiệp. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân trong những năm gần đây được nâng cao kèm theo nhu cầu về khám chữa bệnh được quan tâm10. Theo báo cáo thống kê của TTYT huyện Quảng Xương về phòng chống bệnh tăng huyết áp năm 2019, chủ yếu số bệnh nhân tăng huyết áp trên 40 tuổi với tổng số người khám sàng lọc tăng huyết áp năm 2019 tăng 18,3 %, số lượng bệnh nhân tăng huyết áp điều trị tại trạm tăng 67,8%, điều trị bảo hiểm y tế tại trạm tăng 36,1 % so với năm 201811 . Trong khi đó còn có rất nhiều bệnh nhân trong độ tuổi trưởng thành từ 18 tuổi trở lên bị THA ở cộng đồng chưa được phát hiện, quan tâm để quản lý và điều trị. Cũng từ thực tế trên cùng với mong muốn tìm hiểu những thông tin về thực trạng tăng huyết áp, kiến thức, thực hành phòng chống tăng huyết áp của người trưởng thành, chúng tôi tiến hành nghiên cứu: “Thực trạng tăng huyết áp và kiến thức, thực hành về phòng chống tăng huyết áp ở người trưởng thành tại 2 xã thuộc huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa năm 2019” với hai mục tiêu sau: 1. Mô tả thực trạng tăng huyết áp và kiến thức, thực hành về phòng chống tăng huyết áp ở người trưởng thành tại 2 xã huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa năm 2019. 2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến thực trạng tăng huyết áp ở người trưởng thành tại 2 xã thuộc huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa năm 2019.