NHẬN XÉT CHỈ ĐỊNH VÀ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT NỘI SOI ĐIỀU TRỊ BỆNH LÝ KHỚP CỔ CHÂN TẠI BỆNH VIỆN HỮU NGHỊ VIỆT ĐỨC

Abstract

Khớp cổ chân là một trong những khớp quan trọng của cơ thể, có khả năng chịu lực gấp bốn lần trọng lực của cơ thể. Khớp cổ chân là khớp có cấu trúc vững chắc với sự hợp lại của đầu dưới xương chày, xương mác và khớp chày - mác sợi tạo nên hố mộng chày mác để khớp với ròng rọc của xương sên. Biên độ vận động của khớp cổ chân thể hiện ở bốn động tác là: gấp, duỗi, xoay trong và xoay ngoài.1 Bên cạnh cấu tạo và chức năng quan trọng đó cùng với cường độ hoạt động lớn gây nên những tổn thương bệnh lý do chấn thương, do thoái hóa cũng như những bệnh lý toàn thân và tại chỗ làm tổn thương khớp cổ chân. Hiện nay, bệnh lý khớp cổ chân gặp ngày càng đa dạng, tăng lên theo tuổi và gây ảnh hưởng đến chức năng đi lại của bệnh nhân. Vì thế chúng ta cần tìm hiểu sâu về bệnh sinh từng bệnh lý từ nguyên nhân, dịch tễ học, lâm sàng, cận lâm sàng, điều trị đến tập phục hồi chức năng một số bệnh lý khớp cổ chân thường gặp như: thoái hóa khớp, tổn thương xương sụn OCD, hội chứng hẹp khoang, mất vững khớp cổ chân, viêm MHD 2… Điều trị bệnh lý khớp cổ chân có thể: bảo tồn hoặc phẫu thuật, tuy nhiên phương pháp điều trị bảo tồn hay phẫu thuật tùy thuộc vào giai đoạn, thời gian của từng bệnh lý khớp cổ chân cụ thể. Gần đây sự phát triển của phẫu thuật nội soi càng tăng lên và sự ứng dụng nội soi trong bệnh lý khớp cổ chân với ưu điểm vết mổ rất nhỏ, nguy cơ nhiễm trùng, mất máu, biến chứng thấp, đưa bệnh nhân quay lại cuộc sống sinh hoạt và thể thao sớm hơn so với mổ mở. Và ngày càng đạt được kết quả rất tốt đã được ghi nhận trên nhiều nghiên cứu y văn thế giới. Trên thế giới nội soi khớp đã xuất hiện từ năm 1918, Kenji Takagi chính là cha đẻ của nội soi khớp.3 Với sự cải tiến của đầu dò nội soi vào những năm 1970, Wantanabe là người đầu tiên báo cáo một loạt trường hợp gồm 28 ca nội soi khớp cổ chân vào năm 1972.4 Từ những năm 1980 trên một báo cáo tiếp theo sau đó, kể từ đó nội soi khớp cổ chân đã được áp dụng mạnh mẽ như một phương pháp để chẩn đoán và điều trị. Chỉ định chính của nội soi khớp cổ chân là để điều trị hội chứng hẹp khoang cổ chân do chèn ép mô mềm hoặc cấu trúc xương, tổn thương xương sụn, loại bỏ các gai xương, dị vật khớp, các dải xơ, giả dây chằng và viêm bao hoạt dịch.2,5 Tại Việt Nam, Trần Trung Dũng và cs đã có nghiên cứu bệnh nhân nội soi cổ chân được thực hiện tại bệnh viện Đa khoa Saint Paul năm 2006 và sau đó được triển khai tại bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Trong gần 7 năm (từ 2006 đến 2013) đã thực hiện nội soi khớp cổ chân cho 40 trường hợp với các chỉ định khác nhau.6 Tuy nhiên, vấn đề chẩn đoán sớm và điều trị bệnh lý khớp cổ chân mới chỉ được quan tâm nhiều từ những năm trở lại đây. Phương pháp phẫu thuật nội soi để điều trị bệnh lý khớp cổ chân cũng đã được thực hiện tại bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Tuy nhiên chưa nhiều nghiên cứu thống kê và đánh giá kết quả sau phẫu thuật nội soi điều trị bệnh lý khớp cổ chân tại Việt Nam. Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài: “Nhận xét chỉ định và kết quả phẫu thuật nội soi điều trị bệnh lý khớp cổ chân tại bệnh viện Hữu nghị Việt Đức”. Với hai mục tiêu chính sau đây: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh một số bệnh lý khớp cổ chân được điều trị bằng phẫu thuật nội soi. 2. Đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi điều trị bệnh lý khớp cổ chân tại Bệnh Viện Hữu Nghị Việt Đức.