ĐẶC ĐIỂM GIẢI PHẪU BỆNH UNG THƯ DẠ DÀY SỚM VÀ CÁC TỔN THƯƠNG NIÊM MẠC QUANH KHỐI U TRÊN CÁC BỆNH PHẨM CẮT TÁCH DƯỚI NIÊM MẠC QUA NỘI SOI

Abstract

Ung thư dạ dày là một trong những bệnh ác tính thường gặp. Theo số liệu thống kê ung thư toàn cầu trên 185 quốc gia năm 2018, có 1,033,701 người mới mắc UTDD, chiếm vị trí thứ 5 trong tổng số các loại ung thư1. Mặc dù thế giới đã có nhiều thành tựu trong chẩn đoán và điều trị, tiên lượng của ung thư dạ dày vẫn khá dè dặt, đặc biệt với những ca phát hiện ở giai đoạn muộn với tỉ lệ tử vong cao, xếp thứ ba ở cả hai giới chỉ sau ung thư phổi và ung thư gan2. Tại Việt Nam, ung thư dạ dày là bệnh khá phổ biến, đứng đầu trong ung thư đường tiêu hóa, đứng hàng thứ ba ở cả hai giới về cả số ca mắc mới và tỉ lệ tử vong trong các bệnh ung thư1. Theo tổ chức y tế thế giới về các khối u đường tiêu hóa (WHO) năm 2010, ung thư dạ dày sớm (UTDDS) được định nghĩa là một khối tân sản xâm lấn giới hạn ở tầng niêm mạc hoặc tầng dưới niêm mạc, không tính đến tình trạng di căn hạch3. Điều trị chủ yếu là phẫu thuật cắt dạ dày và vét hạch triệt căn, tuy nhiên, phương pháp điều trị này cũng đi kèm với một số biến chứng liên quan đến phẫu thuật, sự suy giảm chất lượng cuộc sống sau mổ4-6. Trong hai thập kỉ nay, cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi dạ dày – một phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu, đang dần phổ biến tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc trong điều trị các trường hợp UTDDS thỏa mãn tiêu chuẩn lựa chọn7,8. Tầm quan trọng của phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm cùng với hiệu quả của cắt u qua nội soi dạ dày đã được chứng minh tại Nhật Bản bởi tỉ lệ sống 5 năm hơn 90%9, so sánh với tỉ lệ sống 5 năm chỉ đạt 14-25% của ung thư dạ dày phát hiện ở giai đoạn muộn10. Các nghiên cứu tại Hàn Quốc, Trung Quốc đã chỉ ra không có sự khác biệt thống kê về tỉ lệ sống 5 năm giữa nhóm điều trị cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi (ESD) so với nhóm điều trị phẫu thuật tiêu chuẩn trong các trường hợp ung thư dạ dày sớm thỏa mãn tiêu chuẩn lựa chọn7,8,4. Đồng thời, nhiều nghiên cứu cho thấy điều trị ung thư dạ dày sớm bằng ESD mang lại chất lượng cuộc sống tốt hơn so với phẫu thuật thông thường 4,5. Trong những năm gần đây, tại Việt Nam, sự gia tăng tầm soát các bệnh lý dạ dày bằng nội soi và sinh thiết trong cộng đồng cùng với sự phát triển của kĩ thuật nội soi cho phép gia tăng tỉ lệ phát hiện các trường hợp ung thư dạ dày sớm và các tổn thương tiền ung thư ở niêm mạc. Phẫu thuật cắt dạ dày và vét hạch triệt căn vẫn là điều trị tiêu chuẩn chủ đạo, việc lựa chọn điều trị ESD cho ung thư dạ dày sớm còn khá mới mẻ, chưa được phổ biến rộng rãi. Đồng thời, chưa có nhiều các nghiên cứu đánh giá đặc điểm giải phẫu bệnh và hiệu quả điều trị ESD bước đầu tại Việt Nam. Do đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đặc điểm giải phẫu bệnh ung thư dạ dày sớm và các tổn thương niêm mạc quanh khối u trên các bệnh phẩm cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi” với 2 mục tiêu: 1. Nhận xét đặc điểm mô bệnh học ung thư dạ dày sớm và tổn thương niêm mạc quanh khối u trên các bệnh phẩm cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi. 2. Đánh giá mức độ triệt căn dựa trên đặc điểm giải phẫu bệnh ở nhóm bệnh nhân trên.