VAI TRÒ CỦA CỘNG HƯỞNG TỪ 1.5 TESLA TRONG CHỈ ĐỊNH PHẪU THUẬT BẢO TỒN TUYẾN VÚ

Abstract

Ung thư vú là loại ung thư phổ biến thứ hai trên thế giới và là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Ung thư vú cũng là loại ung thư gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ, chiếm tỉ lệ 15.1% trong các nguyên nhân tử vong do ung thư nói chung và xếp hạng thứ 5 ở cả 2 giới (6.6%).1 Tại Việt Nam, ung thư vú đứng hàng thứ 4 ở cả hai giới, và đứng hàng đầu ở phụ nữ về số ca ung thư mới mắc. Hiện nay, có 2 phương pháp phẫu thuật chính để điều trị ung thư vú: phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến vú và phẫu thuật bảo tồn tuyến vú. Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến vú là phương pháp cắt toàn bộ nhu mô tuyến vú, quầng và núm vú chỉ để lại cơ và da thành ngực. Phẫu thuật bảo tồn tuyến vú chỉ cắt u và một phần nhu mô tuyến vú xung quanh u (cách u 1-2cm), đủ để không còn tế bào u tại diện cắt, nên vẫn giữ được tuyến vú với kích thước gần như bình thường. Hiện nay, phẫu thuật bảo tồn tuyến vú ngày càng được chỉ định rộng rãi hơn để thay thế cho phẫu thuật cắt vú toàn bộ ở những nhóm bệnh nhân nhất định, do loại bỏ được u mà vẫn đảm bảo được kết quả về mặt thẩm mỹ. Tuy nhiên, phẫu thuật bảo tồn tuyến vú có một số chống chỉ định tương đối và tuyệt đối, một trong những chỉ định tuyệt đối là u lan rộng khiến cho việc loại bỏ u bằng cách cắt một vùng hoặc một phân thuỳ vú mà vẫn đảm bảo kết quả về mặt thẩm mỹ là không khả thi. Điều này có thể xảy ra trong các tình huống khác nhau. Đầu tiên là những trường hợp bệnh nhân ung thư vú đa ổ, đa trung tâm. Tiếp đến là những trường hợp một khối u (hoặc u không tạo khối) có kích thước lớn, đặc biệt trên những phụ nữ có tuyến vú nhỏ. Một số phác đồ đã chọn 3 cm là ngưỡng kích thước u có thể điều trị bảo tồn2. Ngoài ra, kích thước u trước mổ cũng có giá trị dự đoán diện cắt dương tính sau phẫu thuật3. Ngoài ra, bệnh nhân sau phẫu thuật bảo tồn tuyến vú thường được phối hợp thêm các phương pháp điều trị khác như xạ trị bán phần, hoá trị, mà trong đó, tình trạng di căn hạch nách là một yếu tố tiên lượng quan trọng quyết định phương pháp điều trị2. Ưu điểm của CHT tuyến vú là có độ nhạy cao và không phụ thuộc mật độ tuyến vú trong phát hiện các tổn thương ác tính của tuyến vú4. Ngoài ra, CHT tuyến vú còn là một phương tiện không xâm lấn rất hữu ích giúp đánh giá các di căn hạch vùng5, giúp phân loại giai đoạn tại chỗ. Tuy nhiên, bên cạnh độ nhạy cao, (95–100%), CHT tuyến vú lại có độ đặc hiệu khá thấp (35-95%), do đó có thể dẫn đến những trường hợp dương tính giả cần phải sinh thiết thêm hoặc thậm chí dẫn đến phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến vú không cần thiết6,7. Hiện nay, có nhiều phương pháp có thể được sử dụng để đo đạc, ước lượng kích thước của u vú, bao gồm thăm khám bằng tay và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như XQ , siêu âm, CHT từ tuyến vú. Trong khi đã có nhiều nghiên cứu đánh giá độ chính xác khi đo kích thước u bằng XQ và siêu âm tuyến vú, thì việc đánh giá kích thước khối u bằng CHT tuyến vú vẫn còn mới và gây nhiều tranh cãi. Nhiều nghiên cứu cho thấy CHT ước lượng mức độ lan rộng của khối u tốt hơn cả siêu âm và XQ tuyến vú8,9. Một số kết quả nghiên cứu cũng cho thấy CHT là phương tiện có độ nhạy cao nhất5 trong phát hiện di căn hạch vùng. Gần đây, trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu được công bố để đánh giá giá trị của CHT tuyến vú ở bệnh nhân ung thư vú nói chung, nhưng những nghiên cứu đánh giá riêng cho nhóm đối tượng có chỉ định phẫu thuật bảo tồn tuyến vú, đặc biệt là những nghiên cứu trong nước vẫn còn rất ít. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Vai trò của cộng hưởng từ 1.5 Tesla trong chỉ định phẫu thuật bảo tồn tuyến vú”, với hai mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm hình ảnh của u trên cộng hưởng từ 1.5 Tesla ở bệnh nhân nữ ung thư vú có chỉ định phẫu thuật bảo tồn tuyến vú tại bệnh viện K Tân Triều năm 2020-2021 2. Đánh giá vai trò của cộng hưởng từ 1.5 Tesla trong phân loại giai đoạn TNM ở những bệnh nhân nữ có chỉ định phẫu thuật bảo tồn tuyến vú.