Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng và xử trí tăng đường máu do stress trong phẫu thuật tim mở có tuần hoàn ngoài cơ thể

Abstract

Tăng đường máu là rối loạn phổ biến ở hầu hết các loại phẫu thuật khác nhau, đặc biệt thấy rõ nhất trong phẫu thuật tim mạch. Tăng đường máu chu phẫu chiếm khoảng 20-40% trong các phẫu thuật nói chung 1-3 và lên tới 80% ở các phẫu thuật tim mạch4, 5. Hầu hết các bệnh nhân có tăng đường máu chu phẫu đều được chẩn đoán đái tháo đường trước đây. Tuy nhiên có khoảng 12-30% các bệnh nhân có tăng đường máu trong và sau phẫu thuật tim mạch không có tiền sử mắc đái tháo đường trước đây. Tình trạng này được gọi là tăng đường máu do stress. Tăng đường máu do stress liên quan đến mức độ đáp ứng viêm và giải phóng các hormon thần kinh nội tiết nhiều hơn so với tăng đường máu mạn tính ở các bệnh nhân mắc đái tháo đường. Từ đó gây ra tổn thương tế bào mức độ nặng hơn. Hậu quả của tăng đường máu ở giai đoạn sau phẫu thuật tim đã được chứng minh rõ ràng qua nhiều nghiên cứu 6-8. Tuy nhiên gần đây các nghiên cứu cũng chứng minh rằng tăng đường máu từ ngay giai đoạn trong phẫu thuật cũng dẫn đến nhiều biến chứng và tử vong cao. Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự gia tăng đường máu trong mổ tim mở có sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể (THNCT). Tuy nhiên sự ảnh hưởng của các yếu tố này đến tăng đường máu trong mổ chủ yếu là giả thuyết,cơ chế chưa rõ ràng và chưa được kiểm chứng đầy đủ. Hiện nay các nghiên cứu trên thế giới chủ yếu tập trung đến các yếu tố ảnh hưởng đến tăng đường máu ở giai đoạn sau mổ mà có rất ít nghiên cứu đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến tăng đường máu ở giai đoạn trong mổ tim mở. Hơn nữa, các yếu tố ảnh hưởng này cũng rất khác nhau giữa các nghiên cứu. Kiểm soát đường máu ở các bệnh nhân phẫu thuật tim mạch chủ yếu bằng insulin. Việc kiểm soát đường máu trong phẫu thuật cần được thêm vào như là một phần của việc kiểm soát đường máu giai đoạn chu phẫu trên bệnh nhân phẫu thuật tim mở.