ĐáNH GIá TìNH HìNH NHIễM KHUẩN BệNH VIệN TạI KHOA HồI SứC TíCH CựC BệNH VIệN BạCH MAI

Abstract

Nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) hay còn gọi là nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc y tế thường xảy ra trên những bệnh nhân (BN) được chăm sóc sức khỏe tại các cơ sở y tế. Tình trạng này thường xảy ra sau 2 ngày nhập viện, nó làm kéo dài thời gian nằm viện, tăng tỷ lệ tử vong, chi phí điều trị, số lượng kháng sinh sử dụng và tạo ra nhiều VK kháng thuốc mới. Vì vậy đây luôn là vấn đề cấp bách ở trong nước cũng như trên thế giới.1, 2 NKBV thường xảy ra trên người bệnh nguy cơ cao như: Bệnh nặng, nhiều bệnh phối hợp, người cao tuổi, BN nằm trong các đơn vị chăm sóc đặc biệt, can thiệp nhiều thủ thuật …. NKBV ở các khoa Hồi sức tích cực (HSTC) thường cao hơn các khoa khác từ 2– 5 lần.3 Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ xác định rằng mỗi năm gần 1,7 triệu BN bị NKBV và hơn 98.000 người chết vì NKBV.4 Theo WHO hàng năm có tới 0,5 triệu trường hợp NKBV xảy ra tại các đơn vị HSTC.5 NKBV còn làm tăng số ngày điều trị thêm từ 5 đến 29,5, chi phí điều trị thêm 6,5 tỷ đô la mỗi năm tại Mỹ, 7 tỷ đô la mỗi năm ở Châu âu.6 Tại Việt Nam nghiên cứu năm 2008 trên 36 bệnh viện trên cả nước với hơn 7 nghìn BN tỷ lệ NKBV là 7,8%, mật độ NKBV là 8,3/1000 ngày nằm viện.7 Vũ Đình Phú và cộng sự nghiên cứu năm 2016 trên 15 cơ sở HSTC trên cả nước tỷ lệ mắc NKBV là trung bình là 30,5% và dao động từ 5,6% đến 60,9%.8 Các nghiên cứu đều chỉ ra rằng phần lớn các NKBV được phát hiện được ở các đơn vị Hồi sức cấp cứu, trong đó nhiễm khuẩn phổi chiếm tỷ lệ cao nhất (51,1%), tác nhân thường gặp là Acinetobacter baumannii, Staphylococcus aureus, Candida spp, Pseudomonas aeruginosa. Các VK này đã đề kháng hầu hết các loại kháng sinh thông dụng.9 Tỷ lệ NKBV là khác nhau giữa các quốc gia, các bệnh viện, các khoa phòng và tại một khoa phòng ở những thời điểm khác nhau. Cả tổ chức y tế thế giới WHO và bộ y tế Việt Nam đều khuyến cáo rất mạnh việc thực hiện nghiên cứu hàng năm xác định tỷ lệ NKBV tại các cơ sở y tế, giúp phát hiện các vấn đề cần tập trung can thiệp, đánh giá hiệu quả của các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn đồng thời cung cấp bằng chứng để đề xuất các biện pháp phòng ngừa, điều trị NKBV phù hợp và hiệu quả hơn.1 Khoa Hồi sức tích cực bệnh viện Bạch Mai là đơn vị thường xuyên tiếp nhận nhiều BN có nguy cơ NKBV cao do tình trạng bệnh nặng, thời gian nằm điều trị tại bệnh viện kéo dài, phần lớn BN phải làm các thủ thuật xâm nhập. Vì vậy những nghiên cứu về NKBV hàng năm nhằm đưa ra số liệu xác thực nhất về tỷ lệ mới mắc, đặc điểm tác nhân gây NKBV tạo tiền đề cho việc đề xuất các biện pháp can thiệp có hiệu quả hơn, giúp cải thiện chất lượng điều trị, giảm thiểu hậu quả nặng nề cho bệnh nhân là hết sức cần thiết. Vì những lí do đó chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Đánh giá tình hình nhiễm khuẩn bệnh viện tại khoa Hồi sức tích cực bệnh viện Bạch mai năm 2019 - 2020” với mục tiêu: 1. Xác định tỷ lệ mắc các loại nhiễm khuẩn bệnh viện và một số yếu tố liên quan tại khoa Hồi sức tích cực bệnh viện Bạch Mai năm 2019 – 2020. 2. Mô tả đặc điểm và mức độ nhạy cảm kháng sinh của vi sinh vật gây nhiễm khuẩn bệnh viện tại khoa Hồi sức tích cực bệnh viện Bạch Mai.