NHẬN XÉT ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT U QUÁI TRUNG THẤT TẠI BỆNH VIỆN K

Abstract

U quái (teratoma) nằm trong phân loại u tế bào mầm (germ cell tumors), là những u chủ yếu được tìm thấy ở các cơ quan sinh dục: buồng trứng ở nữ, tinh hoàn ở nam. U tế bào mầm ngoài cơ quan sinh dục ít gặp chiếm khoảng 1-5% tổng số u tế bào mầm, chủ yếu nằm trên đường giữa cơ thể1–3. Cơ quan ngoài sinh dục hay gặp nhất của u tế bào mầm là trung thất (50-70%), tiếp theo là khoang sau phúc mạc (30-40%), vùng cùng cụt (nhỏ hơn 5%). U tế bào mầm trung thất chiếm khoảng 15% tổng số u trung thất ở người lớn và 24% ở trẻ em. Trong số u tế bào mầm trung thất, u quái chiếm khoảng 70-80%, vị trí chủ yếu nằm ở trung thất trước 4,5.Chúng phát triển chậm, tiềm tàng trong một thời gian dài ở trung thất. Khi đã chẩn đoán là u quái trung thất phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ là lựa chọn điều trị đầu tay. Phẫu thuật đạt được diện cắt R0 mang lại kết quả tốt và ít có nguy cơ tái phát, khi khối u không thể cắt bỏ được toàn bộ việc phẫu thuật cắt một phần u hay cắt bỏ khối u tồn dư sau hóa trị được khuyến cáo giúp loại bỏ triệu chứng, tăng thời gian sống thêm toàn bộ 2,4,6,7. Trên thế giới, do tỉ lệ ít gặp của u quái trung thất nên số lượng những nghiên cứu sâu về u quái trung thất là chưa nhiều, chủ yếu là báo cáo ca lâm sàng, một loạt ca bệnh hay tổng kết kinh nghiệm của trung tâm7,7–10. Tại Việt Nam, u trung thất đã được xác định và phẫu thuật từ những thập niên 70-80 của thế kỷ 20, đã có nhiều nghiên cứu về u trung thất nói chung được nhiều tác giả công bố như: Đỗ Kim Quế (2005); Đồng Lưu Ba và cộng sự (2006); Lê Ngọc Thành và cộng sự (2007); Phạm Hữu Lư (2015); Tạ Chi Phương (2007)11–15. Tại bệnh viện K, phẫu thuật lồng ngực đã trở thành thường quy, phẫu thuật nội soi lồng ngực từ năm 2008, năm 2019 với việc thành lập trung tâm phẫu thuật nội soi robot mang lại nhiều triển vọng trong phẫu thuật u trung thất. Phẫu thuật u trung thất cũng đã được tác giả Lê Văn Quảng và Nguyễn Khắc Kiểm tổng kết tuy nhiên những nghiên cứu sâu về u quái trung thất thì chưa có đề tài nào16. Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài “Nhận xét đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả phẫu thuật u quái trung thất tại bệnh viện K” với 2 mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng u quái trung thất được phẫu thuật tại bệnh viện K. 2. Nhận xét kết quả sớm phẫu thuật u quái trung thất trong nhóm nghiên cứu.