CÁC CẤP CỨU THƯỜNG GẶP TRONG UNG THƯ TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG

Abstract

Ung thư đã và đang trở thành gánh nặng lớn tại các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các nước nghèo, nước đang phát triển.1 Ước tính của GLOBOCAN năm 2018 có 18,1 triệu ca ung thư mới và 9,6 triệu ca tử vong do ung thư trong đó ung thư trẻ em chiếm 1% trong số tất cả các loại ung thư mới được chẩn đoán. Ung thư là một nguyên nhân quan trọng gây ra bệnh tật và tử vong trên toàn thế giới.2 Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về mô hình bệnh ung thư trẻ em.3–5 Nghiên cứu của tác giả Ward tại Hoa Kỳ vào năm 2014 đối với trẻ dưới 15 tuổi, 4 loại ung thư thường gặp nhất là bạch cầu cấp dòng lympho, u não và hệ thần kinh trung ương, u nguyên bào thần kinh và u lympho không Hodgkin.3 Tại Việt Nam, hiện có ít công trình nghiên cứu về mô hình ung thư trẻ em, tác giả Nguyễn Mạnh Quốc và cộng sự (2000) đã nghiên cứu về mô hình ung thư tại Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy: Nhóm bệnh ung thư thường gặp nhất là bạch cầu cấp với 40%, khối u ác tính hệ TKTƯ với 14%, u lympho với 12%, các nhóm ung thư còn lại ít gặp hơn.6 Ung thư là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 2 sau chấn thương ở trẻ trên 3 tháng tuổi và các trường hợp cấp cứu liên quan đến ung thư đang ngày một tăng làm cho tỷ lệ tử vong cũng tăng lên đáng kể.7 Mặc dù vậy, tiên lượng chung cho hầu hết các bệnh ung thư ở trẻ em đang tốt dần lên. Để đạt được điều này các trường hợp cấp cứu về ung thư cần được nhận biết sớm và xử trí kịp thời.8 Các hội chứng cấp cứu ung thư nhi khoa rất đa dạng và có thể xảy ra bất cứ giai đoạn nào, có thể là những triệu chứng đầu tiên phát hiện bệnh, có thể là các tình trạng cấp cứu trong quá trình điều trị và cũng có thể là các tình trạng cấp cứu trong giai đoạn cuối cùng của bệnh.9 Các trường hợp cấp cứu trong ung thư có thể phân loại dựa trên các nguyên nhân gây bệnh bao gồm các cấp cứu do tổn thương chiếm chỗ gây ra, các tổn thương do bất thường về máu, mạch máu và các trường hợp cấp cứu về chuyển hóa gây ra.10 Bệnh viện Nhi Trung ương là bệnh viện lớn nhất khu vực miền Bắc với trung tâm Ung thư và Huyết học là trung tâm lớn điều trị hầu hết tất cả bệnh nhân ung thư của các tỉnh phía Bắc cũng như cả nước. Số lượng bệnh nhân ung thư điều trị ngày càng tăng dẫn đến các hội chứng cấp cứu trong ung thư cũng ngày càng tăng cao. Việc xác định rõ mô hình bệnh ung thư và mô hình các cấp cứu trong ung thư là rất cần thiết giúp trung tâm và bệnh viện có định hướng và chủ động xây dựng chiến lược điều trị tốt nhất cho người bệnh. Vậy câu hỏi đặt ra là: Mô hình bệnh ung thư trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương hiện nay như thế nào? Các hội chứng cấp cứu thường gặp liên quan đến bệnh ung thư trẻ em là những cấp cứu nào? các nhóm bệnh ung thư nào thường gây ra các hội chứng cấp cứu đó? Dựa vào tình hình thực tiễn đó chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài: Các cấp cứu thường gặp trong ung thư trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương với 2 mục tiêu: 1. Xác định mô hình bệnh ung thư trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương. 2. Nhận xét một số cấp cứu thường gặp liên quan đến bệnh ung thư trẻ em.