ỨNG DỤNG KỸ THUẬT REALTIME PCR ĐỂ XÁC ĐỊNH ĐA HÌNH C677T VÀ A1298G GEN MTHFR Ở TRẺ TỰ KỶ

Abstract

Tự kỷ (autism) là một tập hợp các rối loạn phát triển lan tỏa mức độ từ nhẹ đến nặng, khởi phát sớm từ khi trẻ còn nhỏ tuổi (thường trước 3 tuổi) và diễn biến kéo dài.1 Những năm gần đây, tỉ lệ tự kỷ có xu hướng tăng nhanh. Tại Mỹ, tự kỷ, cùng với bệnh tim mạch và ung thư, là một trong ba vấn đề sức khỏe nổi bật tại quốc gia này. Số trẻ mắc chứng tự kỷ cao hơn so với tổng số trẻ bị ung thư, tiểu đường và AIDS. Ở khu vực Châu Á, Châu Âu, Bắc Mỹ tỉ lệ trẻ tự kỷ trung bình khoảng 1%. Tỷ lệ này ở Việt Nam cũng đang gia tăng nhanh chóng. Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, số trẻ đến khám tự kỷ tăng gấp 50 lần và số trẻ cần điều trị tăng 33 lần trong năm 2007 so với năm 2000.2 Việc gia tăng số lượng trẻ bị tự kỷ cũng liên quan với các yếu tố xã hội như: cha mẹ, gia đình quá bận rộn ít giành thời gian dạy trẻ, cho trẻ xem tivi quá nhiều, ít cho trẻ tiếp xúc và chơi với những trẻ khác... Tự kỷ là bệnh di truyền đa nhân tố trong đó yếu tố di truyền đóng vai trò chính, trong đó đã có nhiều tác giả đã chỉ ra vai trò của gen MTHFR. Methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR) tham gia chuyển hóa homocysteine thành methionine, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa homocysteine thành methionine cần thiết cho quá trình sinh tổng hợp DNA và cơ chế di truyền biểu sinh của quá trình methyl hóa DNA. Các đa hình gen của MTHFR được coi là yếu tố nguy cơ gây dị tật bẩm sinh, rối loạn thần kinh và ung thư. Gần đây, nhiều tác giả đã báo cáo về mối liên hệ của đa hình MTHFR với các rối loạn phổ tự kỷ (ASD). Trong đó hai đa hình được nghiên cứu nhiều nhất hiện nay là MTHFR C677T và MTHFR A1298G. Các đa hình này làm giảm hoạt động của enzyme MYHFR và được chứng minh có liên quan đến khuyết tật ống thần kinh, bệnh mạch máu não và tim mạch, bệnh viêm ruột, ung thư đại trực tràng và rối loạn tâm thần. Những tiến bộ liên tục trong xét nghiệm di truyền cho phép các bác sĩ lâm sàng xây dựng một kế hoạch chẩn đoán thích hợp. Việc xác định tính đa hình của gen MTHFR và tỷ lệ của chúng sẽ mở ra những hướng đi mới giúp cho công tác chẩn đoán sớm và điều trị có hiệu quả cho trẻ tự kỉ, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí. Vì vậy, chúng tôi thực hiện đề tài “Ứng dụng kỹ thuật Real-time PCR để xác định đa hình C677T và A1298G gen MTHFR ở trẻ tự kỷ” với 2 mục tiêu: 1. Hoàn thiện kỹ thuật Real-time PCR xác định đa hình C677T và A1298G của gen MTHFR ở trẻ tự kỷ. 2. Đánh giá tỷ lệ xuất hiện đa hình gen MTHFR ở trẻ tự kỷ bằng kỹ thuật Real-time PCR.