“Đặc điểm mô bệnh học của các tổn thương tiền ung thư và ung thư đại trực tràng trên bệnh phẩm cắt hớt dưới niêm mạc qua nội soi”

Abstract

Ung thư đại trực tràng (UTĐTT) là một ung thư thường gặp, đứng thứ ba ở nam giới và thứ hai ở nữ giới với khoảng 1000.000 ca mắc mới và 551.269 ca tử vong trong năm 2018.1 Tỉ lệ tử vong của UTĐTT trên thế giới khoảng 8.9%, xếp thứ ba chỉ sau ung thư phổi và ung thư vú.1 Tại Việt Nam, UTĐTT là một bệnh khá phổ biến, với khoảng 14.733 trường hợp mắc mới mỗi năm, với tỉ lệ trung bình 10.7/100.000 dân.1 Phương pháp điều trị chủ yếu của UTĐTT vẫn là phẫu thuật cắt đoạn ruột và nạo vét hạch, kết hợp hóa trị và xạ trị. Phương pháp này giúp đạt tỉ lệ triệt căn cao tuy nhiên đi kèm với một số biến chứng liên quan tới phẫu thuật. Những năm gần đây, sự phổ biến ngày càng rộng rãi của nội soi tiêu hóa không chỉ giúp phát hiện những tổn thương tiền ung thư và UTĐTT sớm mà còn giúp điều trị những tổn thương này. Trong các phương pháp can thiệp nội soi, cắt hớt dưới niêm mạc là một phương pháp mới, áp dụng hiệu quả để điều trị những tổn thương loạn sản và đặc biệt là ung thư sớm ở đại tràng đạt tỉ lệ triệt căn cao thay vì phẫu thuật cắt đoạn ruột như trước đây. Đánh giá các đặc điểm mô bệnh học trên mẫu bệnh phẩm cắt hớt cung cấp thông tin về sự triệt căn và nguy cơ di căn giúp quyết định hướng điều trị cho bệnh nhân. Nguy cơ di căn hạch ở các tổn thương ung thư sớm trên các bệnh phẩm cắt hớt dưới niêm mạc là một vấn đề được quan tâm, nghiên cứu và đã được chứng minh liên quan chặt chẽ với các đặc điểm mô bệnh học. Trong cơ chế bệnh sinh của ung thư đại trực tràng, chuyển dạng biểu mô-trung mô với bản chất là quá trình tế bào ung thư biểu mô trải qua những biến đổi sinh học để đạt kiểu hình trung mô được ghi nhận như động lực chính thúc đẩy quá trình tiến triển, xâm nhập và di căn.2 Gần đây một số nghiên cứu trên thế giới tìm ra mối liên quan giữa sự bộc lộ các dấu ấn HMMD của quá trình chuyển dạng biểu mô-trung mô với tình trạng di căn hạch, hứa hẹn như một phương pháp bổ sung cho mô bệnh học trong việc đánh giá nguy cơ di căn hạch ở các tổn thương ung thư sớm ở đại trực tràng. Ở Việt Nam, chưa có nghiên cứu về giải phẫu bệnh trên mẫu bệnh phẩm cắt hớt dưới niêm mạc cũng như tình trạng chuyển dạng biểu mô – trung mô ở ung thư biểu mô tuyến đại trực tràng. Do đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đặc điểm mô bệnh học của các tổn thương tiền ung thư và ung thư đại trực tràng trên bệnh phẩm cắt hớt dưới niêm mạc qua nội soi” với 2 mục tiêu. 1.Mô tả đặc điểm mô bệnh học của tổn thương tiền ung thư và ung thư biểu mô tuyến đại trực tràng và tình trạng mảnh cắt triệt căn trên bệnh phẩm cắt hớt dưới niêm mạc. 2.Nhận xét tình trạng bộc lộ dấu ấn Vimentin, β-catenin trong chuyển dạng trung mô – biểu mô của ung thư biểu mô đại trực tràng và đối chiếu với một số đặc điểm mô bệnh học.