Bước đầu đánh giá kết quả điều trị ung thư phổi biểu mô tuyến giai đoạn IIIB, IIIC, IV bằng phác đồ Carboplatin - Pemetrexed tại Bệnh viện Phổi Trung ương

Abstract

Ung thư phổi nguyên phát (UTP) là khối u ác tính phát triển từ niêm mạc phế quản, tiểu phế quản, phế nang và các thành phần khác của phổi. 1 Theo GLOBOCAN 2018, trên thế giới, UTP đứng đầu về số ca được chẩn đoán mới và là loại ung thư gây tử vong nhiều nhất trong số các loại ung thư. Tại Việt Nam, xét trên cả hai giới, UTP đứng thứ hai trong các loại ung thư. 2 Ung thư phổi được chia thành hai nhóm chính là UTP tế bào nhỏ và UTP không tế bào nhỏ (UTPKTBN), trong đó UTPKTBN chiếm khoảng 80 – 85%. UTPKTBN thường được phân loại thành ung thư biểu mô tuyến, ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư biểu mô tế bào lớn. Giai đoạn sớm, UTP thường diễn biến âm thầm, biểu hiện kín đáo. Khi có biểu hiện lâm sàng thì đa số bệnh đã ở giai đoạn muộn không còn khả năng điều trị triệt căn. Trong đó, nhóm triệu chứng hô hấp là hay gặp nhất, bên cạnh nhóm triệu chứng chèn ép, triệu chứng toàn thân và triệu chứng di căn. Các thăm dò chẩn đoán hình ảnh như Xquang, CT, PET – CT có vai trò đặc biệt quan trọng trong chẩn đoán xác định, chẩn đoán giai đoạn UTP. Tuy nhiên, mô bệnh học là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán UTP. Ngày nay có nhiều phương pháp điều trị UTPKTBN. Tuy nhiên, đối với UTPKTBN giai đoạn tiến triển nặng, di căn xa, không còn khả năng phẫu thuật, liệu pháp điều trị chính là điều trị toàn thân nhằm cải thiện triệu chứng, kéo dài thời gian sống thêm. Hóa trị là liệu pháp quan trọng trong những trường hợp này. 3 Có nhiều phác đồ hóa trị đã được nghiên cứu và sử dụng để điều trị UTPKTBN giai đoạn tiến triển IIIB, IIIC, IV, trong đó cho thấy hóa trị nền tảng platinum (bao gồm các Carboplatin, Cisplatin) là chuẩn trong hầu hết các trường hợp. 4,5,6 Theo nhiều nghiên cứu, Carboplatin có độc tính ít hơn Cisplatin. Pemetrexed là một thuốc kháng folate thế hệ sau, có hiệu lực mạnh hơn và hoạt tính chống khối u mạnh hơn 5-FU, Metrotrexate hoặc Raltitrexed. 7,8 Nghiên cứu của tác giả Zinner R.G và cộng sự (2005) cho thấy rằng sự kết hợp giữa Pemetrexed và Carboplatin như một phương pháp điều trị đầu tiên ở những bệnh nhân mắc UTPKTBN tiến triển, việc chuyển từ Cisplatin sang Carboplatin không làm giảm hiệu quả của nghiên cứu về tỷ lệ đáp ứng và tỷ lệ sống chung. Hơn nữa, nghiên cứu này cũng cho thấy việc sử dụng Pemetrexed cộng với Carboplatin giúp cải thiện tỷ lệ sống trung bình hơn so với phác đồ dùng Carboplatin - Gemcitabine (9,9 và 9,3 tháng). Ngoài ra, độc tính về huyết học và ngoài huyết học của phác đồ cũng thấp hơn so với phác đồ Carboplatin - Gemcitabine, và Carboplatin – Docetaxel. 9 Trên thế giới, phác đồ Carboplatin – Pemetrexed trong điều trị UTPKTBN đã được nghiên cứu từ năm 2005 đến nay, đã có một vài báo cáo về kết quả điều trị, nhưng tại Việt Nam chưa có nhiều nghiên cứu đánh giá về kết quả cũng như mức độ an toàn của phác đồ Carboplatin – Pemetrexed trong điều trị bước một UTP biểu mô tuyến giai đoạn IIIB, IIIC, IV. Tại Bệnh viện Phổi Trung ương, phác đồ này đã được áp dụng nhưng chưa có thống kê nào để đánh giá hiệu quả điều trị. Vì vậy, chúng tôi tiến hành làm đề tài này nhằm hai mục tiêu: 1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân ung thư phổi biểu mô tuyến giai đoạn IIIB, IIIC, IV tại Bệnh viện Phổi Trung ương. 2. Bước đầu đánh giá kết quả điều trị và mức độ an toàn của phác đồ Carboplatin - Pemetrexed đơn thuần trên nhóm bệnh nhân nghiên cứu tại Bệnh viện Phổi Trung ương.