MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN NHẬN THỨC TRÊN BỆNH NHÂN U NÃO CÓ ĐỘNG KINH

Abstract

Động kinh là một trong những bệnh lý phổ biến nhất của não, ảnh hưởng đến khoảng 65 triệu người trên thế giới1, chiếm 1% gánh nặng bệnh tật trên toàn cầu.Trên thế giới, tỉ lệ mắc động kinh dao động từ 5/1000 đến 10/1000 dân . Ở Việt Nam, tỉ lệ mắc động kinh dao động từ 0,45% đến 0,54 %, tùy theo từng tác giả, nông thôn lớn hơn thành thị2. Bệnh ảnh hưởng nhiều mặt về đời sống, kinh tế xã hội, chi phí y tế và tâm lý cho người bệnh. U não là thuật ngữ dùng để chỉ các u trong hộp sọ, bao gồm: u nguyên phát và u thứ phát . U não là một bệnh không hiếm gặp. Ở Mỹ, theo Trung tâm đăng kí U não Hoa Kỳ “Central Brain Tumor Registry of the United States” (CBTRUS) tỉ lệ mắc u não từ năm 2007 tới 2011 là 21,4/1000003. Trong đó u não chiếm 14,6% (đứng thứ 3) nguyên nhân gây nên các cơn động kinh cục bộ4. Khoảng 30-50 % bệnh nhân u não có cơn động kinh trên lâm sàng, khoảng 20-40% bệnh nhân u não có cơn động kinh là triệu chứng khởi phát của bệnh5. Là bệnh lí xuất phát từ tổn thương não nên ngoài các cơn động kinh, bệnh nhân còn có thể tổn thương các chức năng cao cấp khác của vỏ não, trong đó có chức năng nhận thức. Rối loạn nhận thức, mà mức độ nặng là sa sút trí tuệ, là một hội chứng rối loạn chức năng của vỏ não bao gồm định hướng, trí nhớ, ngôn ngữ, tư duy, hiểu biết, tính toán, khả năng học tập và sự phán đoán.Trong đó chức năng định hướng, trí nhớ, ngôn ngữ thường bị ảnh hưởng nặng nề. Các ảnh hưởng này tiến triển nặng dần tùy theo tiến triển của bệnh, khiến bệnh nhân phải phụ thuộc một phần hoặc hoàn toàn vào người thân. Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về rối loạn nhận thức trên bệnh nhân động kinh hoặc u não nhưng các nghiên cứu trên các bệnh nhân u não có động kinh chưa nhiều. Tỉ lệ và mức độ các rối loạn nhận thức khác nhau ở các nghiên cứu phụ thuộc vào đối tượng và phương pháp chọn mẫu. Tuy nhiên hầu hết các tác giả đều nhất trí rằng các tổn thương trên đều có liên quan đến rối loạn nhận thức và sự cộng hưởng này làm rối loạn nhận thức nặng hơn. Chính vì vậy, hiểu được các ảnh hưởng trên bệnh nhân rối loạn nhận thức có động kinh và u não có ý nghĩa trong điều trị và chăm sóc người bệnh. Với mong muốn tìm hiểu về rối loạn nhận thức và đánh giá mối liên quan giữa chức năng nhận thức và một số yếu tố trên bệnh nhân u não có động kinh, chúng tôi tiến hành đề tài: ‘’Một số đặc điểm rối loạn nhận thức trên bệnh nhân u não có động kinh” mong muốn cung cấp cho thầy thuốc thêm kiến thức trong công tác chữa trị và chăm sóc, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Nghiên cứu được thiết kế trên những mục tiêu sau: 1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng rối loạn nhận thức trên bệnh nhân u não có động kinh. 2. Đánh giá một số yếu tố liên quan đến rối loạn nhận thức trên bệnh nhân u não có động kinh.