Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cắt lớp vi tính và biofilm trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính

Abstract

Viêm mũi xoang mạn tính là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc mũi và các xoang cạnh mũi kéo dài trên 12 tuần 1, là 1 trong những bệnh nhiễm khuẩn tai mũi họng thường gặp và ngày nay có xu hướng gia tăng do quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu. Bệnh gặp phổ biến trên thế giới và nước ta. Tại Hoa Kỳ có khoảng 30 triệu dân số mắc bệnh và là gánh nặng kinh tế cho xã hội, người bệnh. Theo nghiên cứu năm 1994 của trung tâm phỏng vấn và điều tra sức khỏe Hoa Kỳ NHIS hàng năm mất 12,5 triệu ngày nghỉ việc liên quan tới viêm mũi xoang mạn tính. Năm 2011 Mỹ tiêu tốn khoảng 8,6 tỷ đô cho điều trị viêm mũi xoang mạn tính 2. Tại Việt nam, thống kê trong vòng 5 năm tại Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương các bệnh nhân đến khám điều trị viêm mũi xoang mạn tính chiếm 87% 2 3. Tuy đã có những tiến bộ trong điều trị viêm mũi xoang mạn tính nhưng bệnh thường tái phát và khó điều trị. Viêm mũi xoang mạn tính hay tái phát do nhiều nguyên nhân như dị ứng, siêu kháng nguyên, nấm, viêm xương, biofilm, vi khuẩn nội bào 3. Trong đó biofilm là nguyên nhân gây viêm mũi xoang mạn tính mới được đề cập và nghiên cứu gần đây. Biofilm là màng sinh học của các vi khuẩn tồn tại trên bề mặt thực thể sống hoặc không sống, nó có thể có ở mọi nơi trong môi trường như tàu thuyền, ống nước … và trong cơ thể con người như răng miệng, tai giữa, khí phế quản, đường tiết niệu … và cả ở niêm mạc mũi xoang. Theo các nghiên cứu của nhiều tác giả khác nhau nhận định 30% - 40% viêm mũi xoang mạn tính có sự hiện diện của biofilm 4, sự hiện diện của biofilm là nguyên nhân làm giảm khả năng xâm nhập của kháng sinh tới vi khuẩn, đại thực bào khó tiêu diệt vi khuẩn trong biofilm, vi khuẩn tăng sức đề kháng với kháng sinh do sự trao đổi thông tin, các thuốc thông thường ít tác dụng. Trên thế giới đã có những công trình nghiên cứu về biofilm và viêm mũi xoang mạn tính. Tuy nhiên tại Việt Nam, hiện có ít công trình nghiên cứu về biofilm mũi xoang một cách đầy đủ và hệ thống vì vậy nhằm góp phần vào sự hiểu biết viêm mũi xoang mạn tính và biofilm chúng tôi nghiên cứu đề tài “ Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cắt lớp vi tính và biofilm trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính” với mục tiêu: 1. Xác định tỷ lệ biofilm bằng phương pháp nhuộm HE trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính được phẫu thuật. 2. Đối chiếu đặc điểm lâm sàng, cắt lớp vi tính và biofilm trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính.