ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CỦA GÂY TÊ TỦY SỐNG LIỀU THẤP 4MG BUPIVACAIN KẾT HỢP FENTANYL 0,02MG TRONG PHẪU THUẬT BỆNH TRĨ TẠI BỆNH VIỆN Y HỌC CỔ TRUYỀN TRUNG ƯƠNG.

Abstract

Bệnh trĩ là bệnh thường gặp với tỷ lệ mắc cao trong cộng đồng và là một trong những bệnh đứng hàng đầu trong các bệnh lý vùng hậu môn trực tràng. Tuy ít gây ra tử vong nhưng có tác động không hề nhỏ đến sức khỏe, sinh họat cũng như khả năng lao động của mỗi cá nhân. Theo thống kê của hội hậu môn trực tràng, các bệnh hậu môn trực tràng thường gặp nhất là bệnh trĩ ngoài ra còn gặp một số bệnh như rò hậu môn, nứt kẽ hậu môn, áp xe hậu môn, Polyp trực tràng hoặc bệnh trĩ phối hợp với một số bệnh lý trên1. Bệnh trĩ nếu không điều trị kịp thời, đúng phương pháp có thể dẫn đến chảy máu, tắc mạch hoại tử gây đau đớn, viêm vùng hậu môn, đau rát hậu môn, đại tiện khó khiến bệnh nhân sợ hãi khi đi đại tiện, không giám ăn uống gây nên suy kiệt, gây thiếu máu, nhiều bệnh nhân mất máu nặng đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Ngoài ra bệnh còn làm giảm chất lượng đời sống tình dục, khủng hoảng tâm lý, gia tăng mâu thuẫn đời sống vợ chồng và hạnh phúc gia đình bị xáo trộn3. Những năm gần đây gây tê tuỷ sống để phẫu thuật bụng dưới, chi dưới, tiết niệu, sản khoa, bệnh trĩ, các bệnh lý hậu môn trực tràng... có nhiều ưu điểm được các nhà gây mê trong nước cũng như trên thế giới áp dụng rộng rãi. Thuốc tê dùng trong gây tê tủy sống có nhiều loại như Lidocain, Mebivacin, Bupivacain, Ropivacain ….4 Trong đó Bupivacain được sử dụng hầu hết tại các bệnh viện, do có đặc điểm khởi tê nhanh, tác dụng kéo dài, cường độ mạnh, xong Bupivacin có nhiều tác dụng phụ như: Tác dụng hạ huyết áp, mạch chậm, buồn nôn, nôn, đọc cơ tim.Trong đó độc tính trên tim: Bupivacain rất độc đối với tim, gấp 20 lần so với lidocain, tác động trực tiếp lên thần kinh tim gây chậm dẫn truyền, loạn nhịp tim, ức chế co bóp cơ tim, rung thất, ngừng tim… 5. Các tác dụng không mong muốn thường gặp lại phụ thuộc vào liều lượng thuốc tê. Để hạn chế tác dụng phụ, tác dụng không mong muốn này, giảm liều thuốc tê là quan trọng nhất nhưng vẫn phải đảm bảo được cuộc phẫu thuật và giảm đau sau mổ tốt 6. Bệnh viện Y học Cổ Truyền trung Ương đã áp dụng phương pháp gây tê tủy sống bằng Bupivacin 0,5% liều 6-7,5 mg kết hợp Fentanyl 0,05mg trong các phẫu thuật vùng bụng dưới, chi dưới đặc biệt phẫu thuật bệnh trĩ và các bệnh lý vùng hậu môn trực tràng thường gặp nhiều năm nay đem lại nhiều thành công trong phẫu thuật. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng còn gặp một số tác dụng không mong muốn như : Tụt huyết áp, mạch chậm, buồn nôn và nôn, bệnh nhân bí tiểu, ức chế vận động kéo dài khiến bệnh nhân nằm lưu lâu ở hậu phẫu… Liều thấp Bupivacain 5mg đã được nghiên cứu cho 1 số loại phẫu thuật nhưng chưa có nghiên cứu liều 4mg trong phẫu thuật bệnh trĩ. Để đảm bảo hiệu quả gây tê và giảm các tác dụng không mong muốn của phương pháp gây tê tuỷ sống bằng Bupivacin kết hợp Fentanyl trong các phẫu thuật bệnh trĩ chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Đánh giá tác dụng của gây tê tủy sống liều thấp 4mg Bupivacain kết hợp Fentanyl 0,02mg trong phẫu thuật bệnh trĩ tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương” với mục 2 tiêu: 1. Đánh giá hiệu quả vô cảm của phương pháp gây tê tủy sống liều thấp bằng Bupivacain 4mg kết hợp Fentanyl 0,02mg so với Bupivacain 5mg kết hợp Fentanyl 0,02mg trong phẫu thuật bệnh trĩ . 2. So sánh các tác dụng không mong muốn của phương pháp trên với gây tê tủy sống bằng Bupivacain liều 5mg phối hợp với Fentanyl 0,02mg.