KHẢO SÁT TỶ LỆ NHIỄM DEMODEX TRONG BỆNH TRỨNG CÁ ĐỎ VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BẰNG ORNIDAZOL LIỀU DUY NHẤT KẾT HỢP ISOTRETINOIN

Abstract

Trứng cá đỏ là bệnh da tiến triển mạn tính, thường gặp ở lứa tuổi trung niên, với các biểu hiện lâm sàng đa dạng, đặc trưng bởi các biểu hiện ban đỏ, giãn mạch, sẩn mủ thường xuất hiện ở khu vực trung tâm của mặt. Tại Việt nam chưa có số liệu thống kê đầy đủ về trứng cá đỏ, theo ước tính tại Bệnh viện Da liễu trung ương mỗi năm có khoảng hơn 600 bệnh nhân trứng cá đỏ. Trứng cá đỏ gặp ở phụ nữ nhiều hơn nam giới tuy vậy thể nặng như mũi sư tử lại hiếm gặp ở phụ nữ hơn. Lứa tuổi thường gặp từ 30-50 tuổi, ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và gây mất tự tin trong giao tiếp1,2,3,4. Căn nguyên của trứng cá đỏ chưa rõ ràng, các yếu tố thúc đẩy bệnh bao gồm: đồ uống nóng, rượu bia, đồ ăn nhiều gia vị nóng, tiếp xúc với ánh nắng nhiều, sử dụng các thuốc dãn mạch và bôi steroid tại chỗ. Ngoài ra còn có vai trò kích hoạt bệnh của Demodex1,2,5,6. Trên thế giới đã có rất nhiều nghiên cứu về mối liên quan giữa Demodex và trứng cá đỏ5,6,7. Và những nghiên cứu này đều khẳng định tỷ lệ nhiễm Demodex cao và có liên quan đến khởi phát của bệnh nhân trứng cá đỏ, mở ra cánh cửa mới về mối quan hệ mật thiết có thể tồn tại giữa tác nhân bên ngoài là 1 vi sinh vật và phản ứng miễn dịch bên trong của cơ chế bệnh sinh trứng cá đỏ7. Tuy nhiện, tại Việt nam từ trước đến nay rất ít nghiên cứu đánh giá sự hiện diện của Demodex trên bệnh nhân trứng cá đỏ và sự ảnh hưởng của Demodex đến bệnh cảnh lâm sàng. Về điều trị Demodex, có nhiều nhóm thuốc có thể ứng dụng, hiện nay metronidazol là thuốc được sử dụng rộng rãi cho kết quả tốt. Metronidazol có thể dùng bôi tại chỗ hoặc đường toàn thân, mặc dù là thuốc được sử dụng phổ biến nhưng metronidazol cũng bộc lộ 1 số nhược điểm như metronidazol bôi tại chỗ thường gây kích ứng đối với những bệnh nhân da nhạy cảm, gây cho bệnh nhân cảm giác rấm rứt, khó chịu trong khi bệnh nhân trứng cá đỏ đã có sẵn những cảm giác này. Metronidazol dùng toàn thân thì liều điều trị cần tối thiểu 10-14 ngày- đây là quãng thời gian khá dài khiến bệnh nhân dễ quên uống thuốc và khó tuân thủ điều trị, ngoài ra metronidazol dạng uống còn gây cho bệnh nhân không ít tác dụng không mong muốn. Với mức sống của người dân Việt nam ngày càng được cải thiện, chất lượng cuộc sống đang được nâng cao, ngoài yêu cầu điều trị có hiệu quả, yêu cầu tiện lợi trong cách sử dụng, ít tác dụng không mong muốn là 1 yêu cầu chính đáng của bệnh nhân. Sự xuất hiện ornidazol (5- nitro- imidazol ) là dẫn xuất tương tự như metronidazol nhưng thời gian bán hủy dài hơn, ít tác dụng phụ hơn,thậm chí còn hiệu quả hơn trong điều trị ký sinh trùng 8,[9,10 với khuyến cáo 1,5g liều duy nhất đã đáp ứng được nhu cầu này của bệnh nhân. Từ thực trạng trên, nhằm có những luận cứ khoa học về mối liên quan giữa Demodex với bệnh cảnh lâm sàng của trứng cá đỏ và đánh giá hiệu quả của ornidazol trong điều trị nhiễm Demodex trên bệnh nhân trứng cá đỏ, chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứu: “Khảo sát tỷ lệ nhiễm Demodex trong bệnh trứng cá đỏ và kết quả điều trị bằng Ornidazol liều duy nhất kết hợp isotretinoin” với hai mục tiêu: 1. Khảo sát tỷ lệ nhiễm Demodex và mối liên quan với lâm sàng trong bệnh trứng cá đỏ. 2. Đánh giá kết quả điều trị trứng cá đỏ có nhiễm Demodex bằng ornidazol 1,5g liều duy nhất kết hợp isotretinoin.