ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT BỆNH GIÃN ĐẠI TRỰC TRÀNG BẨM SINH Ở NGƯỜI LỚN TẠI BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC

Abstract

Giãn đại trực tràng là tình trạng giãn quá mức đại tràng và trực tràng, bệnh có nhiều nguyên nhân, có thể do bẩm sinh hoặc do mắc phải. Giãn đại tràng bẩm sinh là bệnh không có tế bào hạch thần kinh ở lớp cơ thành đại tràng, bệnh thường gọi là megacolon hay Hirschsprung, người lần đầu tiên mô tả bệnh này vào năm 1886. Bệnh Hirschsprung (Hirschsprung Disease- HD) là một bệnh khá phổ biến ở trẻ em. Hàng năm ở Mỹ có khoảng 700 trẻ sơ sinh mắc bệnh này, ở châu Âu tỷ lệ bệnh là 1/5000 trẻ mới sinh. Theo thống kê của Viện Nhi trung ương Hà Nội cho thấy bệnh Hirschsprung chiếm tỷ lệ 10,5% trong tổng số các bệnh cần can thiệp ngoại khoa ở trẻ em1. Các nghiên cứu ở trẻ em thường cho thấy tỷ lệ trẻ trai gặp nhiều hơn trẻ gái (tỷ lệ khoảng 3/1). Bệnh Hirschsprung ở trẻ có 3 thể: thể tối cấp, thể trẻ nhũ nhi và thể trẻ lớn. Ở thế tối cấp bệnh được chẩn đoán dựa vào triệu chứng lâm sàng là chính, trẻ sau sinh không ỉa phân su, nôn nhiều… ở trẻ em nhũ nhi và trẻ lớn cần làm thêm các xét nghiệm cận lâm sàng như Xquang bụng, xq khung đại tràng, đo áp lực hậu môn trực tràng, sinh thiết trực tràng… Tuy nhiên bệnh giãn đại trực tràng bẩm sinh có thể gặp người lớn với đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, mô bệnh học, vị trí tổn thương khác với trẻ em, đoạn vô hạch ở người lớn thường ngắn và nằm thấp (sát với ống hậu môn). Do vậy biểu hiện lâm sàng khi nhỏ thường là táo bón, trẻ được điều trị nội khoa bằng chế độ ăn, thuốc nhuận tràng, thụt tháo. Tiến triển táo bón nặng dần, đến khi trưởng thành để lại nhiều hậu quả cả toàn thân và thực thể. Vì vậy cách thức điều trị, săn sóc, phẫu thuật, di chứng ở người lớn cũng khác trẻ em. Bệnh giãn đại trực tràng bẩm sinh ở trẻ em điều trị chủ yếu bằng phẫu thuật, điều trị nội khoa chủ yếu với mục đích nâng cao thể trạng cho trẻ chờ phẫu thuật. Có nhiều phương pháp phẫu thuật như Swenson, Duhamel, Soave…dành cho trẻ em nhưng do đặc điểm thương tổn, một số phương pháp mổ ở trẻ em không thể áp dụng cho người lớn. Ở các nước phát triển, bệnh lý được chẩn đoán và điều trị sớm, do đó it gặp bệnh lý này ở người lớn, qua theo dõi và tìm hiểu, chúng tôi thấy trên thế giới cũng có một số bài báo viết về bệnh lý này, nhưng chủ yếu là thông báo về các ca lâm sàng. Tại Việt Nam cũng chưa có nhiều công trình nghiên cứu về bệnh lý giãn đại trực tràng bẩm sinh ở người lớn. Tại bệnh viện Việt Đức trong những năm qua chúng tôi ghi nhận nhiều trường hợp người bệnh là trẻ lớn hoặc người trưởng thành được chẩn đoán và phẫu thuật bệnh giãn đại trực tràng bẩm sinh. Chính vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm mục đích: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng bệnh gĩan đại trực tràng bẩm sinh ở người lớn, phẫu thuật tại bệnh viện Việt Đức. 2. Đánh giá kết quả phẫu thuật bệnh giãn đại trực tràng bẩm sinh ở người lớn tại bệnh viện HN Việt Đức.