NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN CỦA BIẾN CHỨNG MỞ KHÍ QUẢN

Abstract

Mở khí quản (MKQ) là mở một lỗ ở khí quản (đoạn cổ) và đặt 1 ống thông (Canuyn) làm cho đường hô hấp dưới thông ra ngoài da, bệnh nhân sẽ thở qua lỗ này. Đây là một phẫu thuật cấp cứu thường gặp trong Tai mũi họng (TMH). Ngày nay MKQ không những tạo ra đường thở an toàn trong những trường hợp bít tắc hầu-thanh quản, mà còn là một phẫu thuật trong hồi sinh hô hấp nói chung. Từ khi những hiểu biết về sinh lý hô hấp được nâng lên thì MKQ được chỉ định rộng rãi hơn trong nhiều chuyên khoa khác nhau. Ngoài ra, MKQ còn có tác dụng phòng ngừa khó thở có thể xảy ra trong các phẫu thuật đầu mặt cổ, lồng ngực, thần kinh.

MKQ có nhiều ưu điểm như: giảm 50% “khoảng không khí chết”, tăng lưu lượng không khí vào phổi, dễ dàng trong việc hút dịch xuất tiết ứ đọng ở phổi, đưa Oxy trực tiếp vào phổi qua lỗ MKQ, đưa thuốc trực tiếp vào khí phế quản qua lỗ MKQ, v.v…

Tuy vậy, bên cạnh những ưu điểm, MKQ cũng có những nhược điểm như : loại bỏ đường hô hấp trên ra khỏi hệ thống hô hấp làm mất các chức năng bảo vệ của đường hô hấp trên như : làm ấm, làm ẩm, làm sạch không khí trước khi vào phổi. MKQ là một phẫu thuật ở vùng cổ nên dễ gây ra một số biến chứng buộc bệnh nhân phải nằm điều trị lâu ngày ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt và kinh tế của bệnh nhân. Do vậy, các Bác sĩ TMH cần hiểu rõ những biến chứng MKQ để xử trí kịp thời và phòng tránh.

Trên thế giới đã có nhiều tác giả nghiên cứu về những biến chứng của MKQ, các biến chứng xảy ra trong khi mở khí quản, trong thời gian hậu phẫu và sau khi rút Canuyn. Tại Việt Nam đã có một số tác giả đã nghiên cứu về biến chứng MKQ trong chuyên ngành Tai mũi họng cũng như chuyên ngành Hồi sức cấp cứu và các chuyên ngành khác. Hiện nay số bệnh nhân được MKQ tại bệnh viện TMH Trung ương không ít. Để tìm hiểu các biến chứng có thể xảy ra trên bệnh nhân MKQ đã điều trị tại bệnh viện Tai mũi họng Trung ương, chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và các yếu tố liên quan của biến chứng mở khí quản” với 2 mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của các bệnh nhân Mở khí quản có biến chứng tại bệnh viện Tai mũi họng Trung ương. 2. Bước đầu phân tích một số yếu tố liên quan đến biến chứng Mở khí quản.