Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của cơn hen cấp có nhiễm virus đường hô hấp ở trẻ em tại bệnh viện Nhi Trung ương

Abstract

Hen phế quản là một bệnh mạn tính đường hô hấp phổ biến, có thể bắt đầu ở mọi lứa tuổi. Hen phế quản gây ra các triệu chứng như ho, thở khò khè, khó thở, tức ngực nếu không được điều trị sẽ ảnh hưởng đến phát triển và hoạt động thể chất của bệnh nhân. Cơn hen cấp nếu không điều trị có thể gây tử vong. Theo báo cáo của Chiến lược Toàn cầu vềphòng chống hen phế quản (GINA) năm 2004 đã chỉ raHPQ gây ảnh hưởng đến gần 300 triệu người trên toàn thế giới và số người mắc bệnh vào năm 2025 ước tính lên đến400 triệu người1.Theo điều tra năm 2011 ở Mỹ có hơn 10 triệu bệnh nhân dưới 18 tuổi được chẩn đoán mắc HPQ (14%) và 6,8 triệu người lớn đã mắc HPQ từ trước (9%) 2. Theo thống kê của Tổ chức Y Tế Thế giới WHO cho thấy tỉ lệ HPQ ở trẻ em vào khoảng 7-10% và cứ sau 20 năm tỷ lệ này lại tăng lên 2-3 lần 3,4.Ở Việt Nam, theo điều tra hội Hen-Dị ứng-Miễn dịch lâm sàng trung bình có 5% dân số bị hen, trong đó có 11% trẻ em dưới 5 tuổi, tương đương với 4 triệu người bị hen và số tử vong hàng năm không dưới 3000 người 5. Tỷ lệ tử vong do HPQ là không nhỏ, cứ 250 người tử vong do tất cả các nguyên nhân trên toàn thế giới mỗi năm thì có 1 trường hợp do HPQ. Tỷ lệ mắc HPQ trung bình ở trẻ em là 10%, con số này có xu hướng tiếp tục gia tăng ở các nước đang phát triển 6. Từ thập niên 1970, nhiễm virus đường hô hấp được xác định làmột trong cácyếu tố khởi phát cơn hen cấp ở cả trẻ em và người lớn. Virus được tìm thấy khoảng 80% trong các giai đoạn khòkhè của trẻ học đường và từ 50% đến 75% trong các giai đoạn khò khè cấp tính của người lớn. Có nhiều virus đường hô hấp được tìm thấy trong giai đoạn này như Rhinovirus, virus hợp bào hô hấp, virus cúm, á cúm, adenovirus, coronavirus. Trong các yếu tố khởi phát cơn hen cấp thì nhiễm virus đường hô hấp là yếu tố chiếm tỉ lê hàng đầu và mức độ bệnh cũng nặng hơn cả. Vì vậy khi xác định yếu tố khởi phát cơn hen phế quản cấp là virus giúp chúng ta xác định tiên lượng và điều trị bệnh một cách hiệu quả hơn. Ở Việt nam gần đây cũng có nhiều nghiên cứu về hen phế quản, tuy nhiên nghiên cứu về sự liên quan của virus với cơn hen phế quản chưa được đề cập nhiều đặc biệt ở trẻ em. Có 2 câu hỏi đặt ra là cơn hen phế quản cấp ở trẻ em có nhiễm virus đường hô hấp có đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng như thế nào và các virus này có ảnh hưởng đến mức độ nặng của cơn hen phế quản cấp không? Chính từ những lí do trên chúng tôi thực hiện đề tài : “Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của cơn hen cấp có nhiễm virus đường hô hấp ở trẻ em tại bệnh viện Nhi Trung ương”với 2 mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của cơn hen phế quản cấp có nhiễm virus ở trẻ em. 2. Nhận xét mối liên quan giữa một số virus với mức độ nặng của cơn hen phế quản cấp ở trẻ em.