NGHIÊN CỨU GIÁ TRỊ CỘNG HƯỞNG TỪ 1.5 TESLA TRONG ĐÁNH GIÁ XÂM LẤN QUANH THẦN KINH MẠCH MÁU CỦA UNG THƯ VÒM HỌNG

Abstract

Ung thư vòm họng (Nasopharyngeal carcinoma - viết tắt là NPC) là khối u ác tính xuất phát chủ yếu từ lớp tế bào biểu mô phủ vòm họng với các độ biệt hóa khác nhau. Ung thư vòm họng hiếm gặp ở các nước Âu Mỹ, nhưng lại rất phổ biến tại một số nước châu Á, đặc biệt miền nam Trung Quốc, các nước Đông Nam Á và một số nước Bắc Phi với tỷ lệ dao động từ 30-40/ 100.000 dân 1–3. Tại Việt Nam, ung thư vòm họng là một trong 10 loại ung thư hàng đầu và là ung thư hay gặp trong ung thư đầu cổ, đứng hàng thứ 5 trong các bệnh ung thư nói chung. Trong giai đoạn 2004 - 2008, tỷ lệ mới mắc trên 100.000 dân tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh lần lượt là 6,9, 7,1 và 4,6/100.000 dân 4. Theo ước tính, mỗi năm có từ 250 - 300 bệnh nhân đến khám và điều trị tại bệnh viện K 5. Hiện nay, với sự phát triển của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt lớp vi tính (CLVT) đa dãy và chụp cộng hưởng từ (MRI) với từ lực cao đã đem lại hiệu quả cao trong việc chẩn đoán, đánh giá mức độ xâm lấn và di căn hạch vùng cổ trong ung thư vòm họng. MRI là phương pháp chẩn đoán không dùng tia X, chụp trực tiếp ba mặt phẳng và với sự ưu việt hơn trong đánh giá tổ chức phần mềm so với chụp CLVT nên ngày càng được áp dụng rộng rãi hơn 6. Đây là phương tiện chủ yếu để phát hiện NPC giai đoạn sớm, xếp giai đoạn khối u nguyên phát. Hiện tại MRI là phương pháp hữu hiệu nhất để đánh giá khối u với các tạng lân cận đặc biệt là với thần kinh mạch máu, từ đó đưa ra chẩn đoán giai đoạn và phác đồ điều trị tối ưu nhất. Trên thế giới đã có các nghiên cứu về giá trị của cộng hưởng từ trong đánh giá xâm lấn của ung thư vòm, tuy nhiên tại Việt Nam hiện trên thực tế lâm sàng chưa chú ý đến việc đánh giá tổn thương xâm lấn thần kinh mạch máu. Vì vậy, chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu giá trị của cộng hưởng từ 1.5 Tesla trong xâm lấn quanh thần kinh mạch máu của ung thư vòm họng” với hai mục tiêu sau: 1. Mô tả đặc điểm hình ảnh cộng hưởng từ của ung thư vòm xâm lấn quanh thần kinh mạch máu. 2. Xác định giá trị của cộng hưởng từ trong chẩn đoán ung thư vòm xâm lấn quanh thần kinh mạch máu.