KẾT QUẢ XẠ TRỊ ĐIỀU BIẾN LIỀU KẾT HỢP HÓA TRỊ ĐỒNG THỜI UNG THƯ VÒM MŨI HỌNG GIAI ĐOẠN III-IVA TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU NGHỆ AN

Abstract

Ung thư vòm mũi họng (UTVMH) là bệnh lý ác tính xuất phát của tế bào biểu mô vòm họng và mang tính chất địa lý rõ rệt. Theo Globocan 2018 UTVMH rất hay gặp ở miền nam Trung Quốc, vùng Đông Nam Á, người Eskimo bản địa ở Greenland và Alaska và dân số Bắc Phi, nhưng lại hiếm gặp ở các nước Âu Mỹ. Tại Việt Nam, UTVMH là ung thư hay gặp nhất trong ung thư đầu cổ và là một trong 10 loại ung thư hàng đầu, đứng thứ 6 tỉ lệ mới mắc bệnh, với tỷ lệ là 5,7/ 100000 dân (giới nam gấp hơn 3 lần giới nữ), đứng thứ 7 tỉ lệ tử vong là 3,9%1. UTVMH nhạy cảm với cả xạ trị (XT) và hóa trị (HT); trong đó, XT được coi là phương pháp chính. Với UTVMH giai đoạn sớm, XT đơn thuần đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tại chỗ tại vùng và kết quả sống thêm. Phối hợp XT với HT dựa trên nhóm Platin được chỉ định cho các giai đoạn UTVMH tiến triển tại chỗ, tại vùng (III-IVA). Theo hướng dẫn thực hành điều trị ung thư của Mạng ung thư quốc gia Hoa kỳ (National Comprehensive Cancer Network-NCCN), Hiệp hội ung thư châu Âu (European Society for Medical Oncology - ESMO), Hiệp hội xạ trị và ung thư châu Âu (European Society for Radiotherapy and Oncology - ESTRO), hóa xạ đồng thời (HXĐT) kết hợp hay không kết hợp với hóa trị bổ trợ được chỉ định như là một phác đồ chuẩn cho UTVMH giai đoạn III-IVA2,3. Đặc biệt có hiệu quả cho kiểm soát tại chỗ, tại vùng và phòng di căn xa, nó cũng có ý nghĩa trong cải thiện tỉ lệ sống thêm toàn bộ 15-20% sau 5 năm4,5. Một phân tích tổng hợp với 4806 BN xác nhận việc bổ sung hóa trị bổ trợ sau hóa xạ trị đồng thời là cần thiết cho UTVMH giai đoạn tiến triển tại chỗ, tại vùng (giai đoạn III-IVA) nhằm cải thiện thời gian sống toàn bộ (OS), thời gian sống thêm không bệnh tiến triển (PFS)2. Hóa trị liệu cảm ứng được thêm vào trước hóa xạ trị đồng thời đã cải thiện đáng kể tỷ lệ OS, PFS so với chỉ dùng hóa xạ trị đồng thời, trong số những bệnh nhân mắc ung thư biểu mô vòm họng tiến triển nhưng cần cân nhắc về độc tính của phác đồ này6,7. Kỹ thuật xạ trị điều biến liều (IMRT), xạ điều biến thể tích hình cung (VMAT), xạ trị dưới hướng dẫn hình ảnh (IGRT)…giúp tối ưu liều lượng và cải thiện các biến chứng cho các mô lành liên quan như mắt, tuỷ sống, tuyến yên, tuyến nước bọt, mạch máu, thần kinh sọ... UTVMH giai đoạn III, IV, tỉ lệ sống thêm 5 năm của 3 kĩ thuật 2D, 3D-CRT, IMRT lần lượt là 60%, 71%, 79%. Hóa - xạ trị đồng thời giúp kiểm soát tại chỗ tốt hơn, kéo dài thời gian sống thêm và giảm tỷ lệ tái phát, di căn xa cho bệnh nhân ung thư vòm họng8,9. IMRT (Intensity Modulated Radio Therapy) bắt đầu áp dụng ở Việt Nam từ năm 2008. Bệnh viện Ung Bướu Nghệ An đã triển khai điều trị UTVMH bằng phương pháp xạ trị điều biến liều kết hợp hóa trị đồng thời từ tháng 4 năm 2019, nhưng chưa có báo cáo về kết quả điều trị UTVMH, do vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Kết quả xạ trị điều biến liều kết hợp hóa trị đồng thời ung thư vòm mũi họng giai đoạn III-IVA tại bệnh viện ung bướu Nghệ An”. Với 2 mục tiêu: 1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của ung thư vòm mũi họng giai đoạn III-IVA được điều trị bằng xạ trị điều biến liều kết hợp hóa trị đồng thời từ tháng 4 năm 2019 đến tháng 03 năm 2021 tại Bệnh viện Ung bướu Nghệ An. 2. Đánh giá đáp ứng điều trị và độc tính sớm của phác đồ trên nhóm bệnh nhân nghiên cứu .