KHẢO SÁT NỒNG ĐỘ 25 (OH)D HUYẾT THANH Ở TRẺ EM VIÊM PHỔI TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG

Abstract

Viêm phổi ở trẻ em là tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp dưới nặng. Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm phổi nhưng chủ yếu là do nguyên nhân bởi virus và vi khuẩn. Viêm phổi là một trong những bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên trẻ dưới 5 tuổi là đối tượng thường gặp nhất, dễ dẫn đến biến chứng nặng và tử vong. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ước tính hàng năm có khoảng 150 triệu đợt viêm phổi xảy ra ở trẻ em các nước đang phát triển, trong đó có khoảng 11 triệu trẻ phải nhập viện. Dù hiện nay đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, nhưng viêm phổi vẫn là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ nhỏ, chiếm khoảng 81% số trường hợp trẻ tử vong 1, 2. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ gây viêm phổi hoặc làm tăng mức độ nặng của viêm phổi, trong đó thiếu vitamin D là yếu tố được đề cập nhiều trong thời gian gần đây. Thiếu vitamin D ngoài gây bệnh còi xương còn liên quan đến tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp tái đi tái lại 3. Các công trình nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh rằng Vitamin D ngoài vai trò trong chuyển hóa Ca, còn có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kích hoạt hệ thống miễn dịch bẩm sinh và mắc phải. Dạng hoạt động của vitamin D là 1,25 (OH)2 D kích thích hoạt động chống vi khuẩn của các bạch cầu đơn nhân và đại thực bào4. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng vitamin D giúp tạo ra các peptide kháng khuẩn (AMP), tăng cường khả năng tiêu diệt các vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis nội bào (thường gặp nhất trong lao phổi)… Hơn nữa, ở hầu hết các tế bào miễn dịch như tế bào lympho B và lympho T, bạch cầu đơn nhân và tế bào đuôi gai đều có các thụ thể gắn vitamin D (VDR). Thiếu hụt vitamin D có thể làm giảm khả năng miễn dịch bẩm sinh và tăng nguy cơ nhiễm trùng cơ hội 5, 6. Ở Việt Nam cho đến nay đã có một số đề tài nghiên cứu về vai trò của vitamin D trong các bệnh lý mạn tính như hen phế quản, viêm khớp mãn tính cũng như một số bệnh cấp tính như suy dinh dưỡng, tiêu chảy cấp. Tuy nhiên nghiên cứu mối liên quan giữa nồng độ Vitamin D và một số bệnh nhiễm khuẩn cấp tính còn chưa được đề cập nhiều. Viêm phổi là bệnh lý hô hấp dưới thường gặp nhất ở trẻ em. Mặc dù Việt nam là quốc gia nằm trong vùng nhiệt đới nhưng tỷ lệ còi xương do thiếu vitamin D vẫn còn khá cao. Câu hỏi nghiên cứu được đặt ra liệu có mối liên quan giữa tình trạng thiếu vitamin D và viêm phổi ở trẻ em, cũng như mối liên quan giữa nồng độ vitamin D với mức độ nặng của viêm phổi, từ đó cung cấp cơ sở cho việc bổ sung vitamin D ở trẻ nhỏ bị viêm phổi và là tiền đề cho nghiên cứu tiếp theo về dự phòng và điều trị hỗ trợ viêm phổi bằng vitamin D. Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Khảo sát nồng độ 25 (OH)D huyết thanh ở trẻ em viêm phổi tại Bệnh viện Nhi Trung ương” với 2 mục tiêu: 1. Khảo sát nồng độ 25 (OH)D huyết thanh ở trẻ em viêm phổi tại Bệnh viện Nhi Trung ương năm 2020 - 2021. 2. Nhận xét mối liên quan giữa nồng độ 25 (OH)D và mức độ nặng của viêm phổi.