KHảO SáT Sự TUÂN THủ THUốC ĐIềU TRị TĂNG HUYếT áP ở BệNH NHÂN TAI BIếN MạCH MáU NãO Và MộT Số YếU Tố LIÊN QUAN

Abstract

Tai biến mạch máu não hiện đang là vấn đề thời sự cấp thiết của y học đối với mọi quốc gia, mọi dân tộc trên thế giới. Bệnh là nguyên nhân gây tử vong thường gặp thứ ba trên thế giới (sau bệnh ung thư và tim mạch) và là nguyên nhân chủ yếu gây tàn tật.1 Ở các nước phát triển, tỷ lệ tai biến mạch máu não có xu hướng tăng chậm khi được khống chế tốt các yếu tố nguy cơ, tuy nhiên ở các nước đang phát triển thì tỷ lệ bệnh lại ngày càng gia tăng. Do vậy việc xác định và cải thiện các yếu tố nguy cơ là cần thiết để giảm tỷ lệ tai biến mạch máu não. Hiện nay, theo Tổ chức y tế thế giới (WHO) có khoảng 30 yếu tố nguy cơ gây tai biến mạch máu não như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, bệnh tim mạch, béo phì, hút thuốc,…Trong đó tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ mạnh nhất gây tai biến mạch máu não. Trong nghiên cứu PROGRESS cho thấy điều trị tích cực huyết áp làm giảm nguy cơ các biến cố mạch máu lớn khoảng 26% và nguy cơ đột quị khoảng 43%.2 Một thống kê của Katsanos A.H cũng cho thấy điều trị tốt huyết áp làm giảm nguy cơ tái phát đột quị, tàn phế hoặc tử vong do đột quị, tử vong do nguyên nhân tim mạch.3 Vì vậy vấn đề kiểm soát tốt huyết áp ngay từ khi chẩn đoán bệnh, trong và sau tai biến mạch máu não đã được chứng minh làm giảm khởi phát và tái phát tai biến mạch máu não. Tuân thủ sử dụng thuốc là mối quan tâm ngày càng tăng đối với bác sĩ và hệ thống y tế. Kém tuân thủ thuốc dẫn đến kém hiệu quả trong điều trị, bệnh dễ tái phát, tăng gánh nặng chi phí điều trị đặc biệt các bệnh lý mạn tính. Một báo cáo của WHO về tính tuân thủ thuốc cho thấy việc không tuân thủ thuốc ngày càng phổ biến trên thế giới (33-69%).4 Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới sự tuân thủ thuốc bao gồm các yếu tố liên quan đến bệnh nhân, các yếu tố liên quan đến xã hội/ kinh tế, các yếu tố liên quan đến tình trạng bệnh tật, các yếu tố liên quan đến điều trị và các yếu tố liên quan đến hệ thống y tế.5,6 THA là bệnh lý mạn tính, cần điều trị kéo dài nhằm mục tiêu kiểm soát huyết áp. Điều trị tăng huyết áp bao gồm các vấn đề sử dụng thuốc hạ áp và thay đổi lối sống như kiểm soát cân nặng, chế độ ăn giảm muối, chế độ tập thể dục đều đặn, hạn chế rượu bia, ngừng hút thuốc. Trong đó vấn đề tuân thủ sử dụng thuốc huyết áp khi có chỉ định dùng thuốc là rất quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp để phòng ngừa các biến chứng của tăng huyết áp. Trên thế giới và tại Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu về tuân thủ điều trị THA. Theo thống kê, tỷ lệ không tuân thủ thuốc điều trị THA là khá lớn, chiếm tỷ lệ từ 43 đến 65,5%.7–9 Tại Việt Nam, các nghiên cứu về tuân thủ thuốc điều trị THA trước nay thường tập trung tại cộng đồng, chưa có nhiều nghiên cứu về vấn đề tuân thủ thuốc điều trị THA của bệnh nhân bị tai biến mạch máu não. Vì vậy đề tài “Khảo sát sự tuân thủ thuốc điều trị tăng huyết áp ở bệnh nhân tai biến mạch máu não và một số yếu liên quan” được tiến hành nhằm hai mục tiêu sau: 1. Mô tả sự tuân thủ thuốc điều trị tăng huyết áp ở bệnh nhân tai biến mạch máu não 2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến mức độ tuân thủ thuốc điều trị tăng huyết áp ở bệnh nhân tai biến mạch máu não