NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG MỘT SỐ TRƯỜNG HỢP KHUYẾT SẸO MỔ LẤY THAI CÓ VÔ SINH TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN TRUNG ƯƠNG

Abstract

Mổ lấy thai (MLT) là phương pháp đưa thai và phần phụ thai ra ngoài qua một vết rạch trên cơ tử cung của người mẹ. Từ năm 1985, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến cáo tỉ lệ MLT tốt nhất chỉ nên từ 10-15% 1. Nhưng cho đến nay tỉ lệ mổ lấy thai tăng lên rất nhiều do nhiều nguyên nhân bệnh lý của mẹ, của thai, và một phần do yếu tố tâm lí xã hội. Ở Hoa Kỳ, tỉ lệ MLT tăng đáng kể từ 5,8% năm 1970 lên đến 32,3% trong năm 2008 2. Ở Hồng Kông trong vòng 12 năm (1987-1999) MLT tăng từ 16,6% lên 27,4% 3. Tại Việt Nam theo các nghiên cứu tại BVPSTƯ tỉ lệ MLT qua các năm 1998 là 34,6%4, năm 2000 là 35,1% 5, năm 2005 là 39,1% 6. Và mới đây theo một báo cáo của tác giả Lê Hoài Chương năm 2017 thì tỉ lệ phẫu thuật lấy thai là 54,4 % cao hơn khá nhiều so với thế giới 7. Cùng với sự gia tăng của tỉ lệ mổ lấy thai thì các nguy cơ, biến chứng của MLT như: vỡ tử cung, rau tiền đạo, rau cài răng lược, thai bám sẹo mổ cũ, khuyết sẹo mổ cũ cũng được quan tâm nhiều hơn. Trong đó khuyết sẹo mổ lấy thai là một chủ đề mới trong những năm gần đây đang được giới y học quan tâm đặc biệt trên phương diện lâm sàng. Theo phân tích gộp của 32 thử nghiệm về khuyết sẹo MLT thì tỉ lệ phát hiện khuyết SMLT sau khi siêu âm là từ 24-88% 8. Hiện nay chưa có định nghĩa thống nhất về khuyết sẹo MLT ,tuy nhiên trong y văn có dùng một số thuật ngữ để mô tả tình trạng này như bất toàn sẹo mổ lấy thai, túi thừa đoạn eo tử cung, túi bịt hay thoát vị eo tử cung. Phần lớn các tác giả đồng ý với định nghĩa khuyết sẹo MLT cũ là một vùng tam giác giảm âm khi quan sát trên siêu âm, gây khiếm khuyết vùng cơ tại vị trí sẹo mổ lấy thai cũ ngang đoạn eo tử cung hay đoạn trên của ống cổ tử cung 9. Khuyết sẹo MLT thường có các triệu chứng trên lâm sàng như rong kinh, thống kinh, ra máu sau sạch kinh ít một, đau vùng chậu mạn tính, giao hợp đau, ứ dịch sẹo mổ lấy thai cũ, thất bại chuyển phôi, thất bại làm tổ 10-12. Ở Việt Nam các nghiên cứu về khuyết sẹo MLT còn rất ít và chưa có đồng thuận rõ ràng về mối liên quan giữa khuyết sẹo MLT và biến chứng của nó. Do đó những dấu hiệu lâm sàng và hình ảnh cận lâm sàng của khuyết sẹo mổ lấy thai còn chưa được quan tâm nhiều. Tại Trung tâm hỗ trợ sinh sản Quốc gia hiện nay bên cạnh việc người bệnh đi khám để được điều trị bằng các kĩ thuật hỗ trợ sinh sản thì có một số trường hợp bệnh nhân đi khám và phát hiện được hình ảnh khuyết sẹo MLT cũ, kèm theo một số biểu hiện ra máu âm đạo bất thường, rong kinh hoặc thất bại chuyển phôi. Và câu hỏi đặt ra liệu những dấu hiệu lâm sàng của các bệnh nhân này có mối liên quan gì với hình ảnh khuyết sẹo mổ lấy thai của họ hay không. Do vậy chúng tôi tiến hành Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng một số trường hợp khuyết sẹo mổ lấy thai có vô sinh tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương với 2 mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của các bệnh nhân bị khuyết sẹo mổ lấy thai 2. Nhận xét các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng theo nhóm tổn thương khuyết sẹo mổ lấy thai