ĐÁNH GIÁ GIÁ TRỊ CỦA CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH HAI MỨC NĂNG LƯỢNG TRONG CHẨN ĐOÁN UNG THƯ GAN NGUYÊN PHÁT

Abstract

Ung thư gan nguyên phát (UTGNP) là một trong những ung thư hay gặp hàng đầu trên thế giới và đứng hàng thứ tư gây tử vong liên quan đến ung thư với 780000 ca trong năm 20181. Khoảng 80% các trường hợp liên quan đến xơ gan2. Nguyên nhân hay gặp hàng đầu của xơ gan ở những bệnh nhân ung thư gan là viêm gan vi rút B ở châu Á và viêm gan vi rút C ở các nước phát triển Phương Tây và Nhật Bản3. Ngoài ra còn có các nguyên nhân thường gặp như nghiện rượu, viêm gan do nhiễm mỡ, xơ gan mật4,5… Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng sinh bệnh học ung thư gan ở những bệnh nhân xơ gan là một quá trình liên tục, trải qua các bước biến đổi khác nhau bắt đầu từ tổn thương tiền ung thư đến ung thư6. Do đó việc theo dõi sàng lọc định kỳ bằng siêu âm có thể giúp chẩn đoán sớm UTGNP trên những bệnh nhân xơ gan. Tiêu chuẩn vàng chẩn đoán xác định UTGNP là mô bệnh học, đối với những bệnh nhân có nguy cơ cao phát triển ung thư có thể được thực hiện bằng siêu âm đàn hồi mô, chụp cắt lớp vi tính có chất cản quang hoặc chụp cộng hưởng từ phù hợp đánh giá tổn thương gan. Nếu tổn thương trên hình ảnh đặc hiệu có thể chẩn đoán UTGNP dựa vào chẩn đoán hình ảnh, mà chưa cần đến sinh thiết tổ chức7,8. Gần đây áp dụng chụp cắt lớp vi tính hai mức năng lượng thực hiện dựa trên chuyển đổi nhanh giữa năng lương cao và thấp hiện hình ảnh chính xác và phân tích được tổn thương gan. Từ đó nâng giá trị chẩn đoán trong cắt lớp vi tính với UTGNP9. Tại Việt Nam đã có những nghiên cứu về đặc điểm hình ảnh và giá trị của siêu âm, cắt lớp vi tính cũng như cộng hưởng từ trong chẩn đoán ung thư gan nguyên phát. Nhưng chưa có một nghiên cứu đánh giá về hình ảnh và giá trị của chụp CLVT hai mức năng lượng trong chẩn đoán UTGNP. Chính vì vậy chúng tôi thực hiện nghiên cứu này với hai mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm hình ảnh của chụp cắt lớp vi tính hai mức năng lượng trong chẩn đoán ung thư gan nguyên phát. 2. Đánh giá giá trị của cắt lớp vi tính hai mức năng lượng trong chẩn đoán ung thư gan nguyên phát.