ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CỦA PHƯƠNG PHÁP THAY HUYẾT TƯƠNG THỂ TÍCH CAO KẾT HỢP LỌC MÁU LIÊN TỤC TRONG PHỐI HỢP ĐIỀU TRỊ SUY GAN CẤP

Abstract

Suy gan cấp (SGC) (còn được gọi là suy gan kịch phát) là một hội chứng lâm sàng có tỉ lệ tử vong cao, khi chưa có phương pháp ghép gan tỷ lệ tử vong thường trên 90%; nguyên nhân tử vong thường gặp nhất là suy đa tạng, chảy máu, nhiễm trùng và phù não [1]. SGC hiếm gặp trên lâm sàng, khoảng 2000 người mắc mỗi năm tại Mỹ, chiếm 7% tổng số ca ghép gan hằng năm. Hiện tại ở Mỹ, ngộ độc acetaminophen chiếm khoảng 50% các trường hợp SGC, những nguyên nhân khác bao gồm viêm gan, tổn thương gan do thuốc, viêm gan tự miễn, bệnh lý nhiễm trùng [2]. Trong điều trị SGC hồi sức đóng vai trò chìa khóa cho sự sống còn của bệnh nhân. Thay huyết tương với thể tích bình thường đã trở thành phương pháp điều trị thường quy đối với bệnh nhân suy gan cấp. Thay huyết tương có tác dụng tạo cân bằng nội môi, bù đắp các yếu tố đông máu, loại bỏ độc chất khỏi cơ thể tránh suy đa phủ tạng, có thể hạn chế tử vong. Thay huyết tương thể tích bình thường đã được chứng minh làm cải thiện chức năng gan với tỉ lệ sống 39.44% [4]. Thay huyết tương thể tích cao trong điều trị SGC đã được Larsen và cộng sự chứng minh có hiệu quả tốt làm cải thiện tỉ lệ sống so với nhóm chứng (57.8% và 48.7%) [5] Thay huyết tương thể tích cao đã cho kết quả khả quan trong điều trị SGC, việc kết hợp lọc máu liên tục – LMLT với thay huyết tương thể tích cao còn mang lại hiệu quả cao hơn nhất là khi sử dụng thể tích cao dịch thay thế (≥ 35 ml/kg/giờ) [6]. Thay huyết tương và LMLT giúp đào thải nhiều loại độc tố trong suy gan, làm giảm tác nhân gây viêm, tránh toan chuyển hóa, kéo dài thời gian sống, và đồng thời là biện pháp điều trị bổ trợ trong khi chờ ghép gan [7].

Phương pháp thay huyết tương thể tích cao kết hợp lọc máu liên tục đã được áp dụng trong điều trị bệnh nhân suy gan cấp tại khoa Hồi sức tích cực – Bệnh viện Bạch Mai từ năm 2017 tuy nhiên tại Việt Nam chưa có nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị này, vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài nhằm 2 mục tiêu: 1. Đánh giá tác dụng của phương pháp thay huyết tương thể tích cao kết hợp lọc máu liên tục trên chức năng gan và tỉ lệ sống 28 ngày ở bệnh nhân suy gan cấp. 2. Nhận xét một số yếu tố liên quan tới kết quả điều trị.