Nghiên cứu lưu lượng dòng chảy phình động mạch não trên chụp mạch số hoá xoá nền tại bệnh viện Bạch mai.

Abstract

Phình động mạch não (PĐMN) là bệnh lý thần kinh khá thường gặp, khoảng 0,4 – 3,6% trên đại thể và 3,7 - 6,0% trên chụp mạch trong đó 85% các túi phình (TP) nằm trong vùng đa giác Willis. Nhiều TP trên một bệnh nhân (BN) chiếm tới 30% các trường hợp có PĐMN. Phần lớn các PĐMN kích thước nhỏ, không có triệu chứng. Trước đây BN thường đến viện trong tình trạng chảy máu não do vỡ phình. Khi CMDN, tỷ lệ tử vong có thể tới 25%, thậm chí theo S.Claiborne, tử vong có thể từ 32 - 67%. Di chứng ít nhiều có thể gặp ở 50% những BN sống sót. Như vậy chỉ khoảng 1/3 các bệnh nhân CMDN là có thể hồi phục hoàn toàn.1–3 Ngày nay với sự phát triển của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh các túi phình chưa vỡ ngày càng được phát hiện nhiều hơn đặt ra câu hỏi túi phình nào nên điều trị, túi phình não nên theo dõi và theo dõi như thế nào. Có rất nhiều nghiên cứu đưa ra các chỉ số như tuổi, giới, vị trí phình, kích thước túi phình, hình thái túi phình,… trong đó yếu tố huyết động học bên trong túi phình được coi là yếu tố quan trong nhưng chưa được hiểu rõ. Gần đây, một phương pháp mới đã được phát triển dựa trên chụp động mạch số hoá xoá nền kết hợp đo lưu lượng bằng cách sử dụng nguyên lý dòng quang học OF (Optical Flow), cho phép quan sát đặc điểm huyết động nội sọ và đo lưu lượng theo vùng xác định ở bệnh nhân phình động mạch nội sọ. Bonnefous và cộng sự8 đã xác nhận thành công phương pháp OF này để đo tốc độ dòng chảy bằng cách sử dụng các thí nghiệm trong ống nghiệm, Pereira và cộng sự9 đã xác nhận các phép đo tốc độ dòng máu ở bệnh nhân bằng cách sử dụng siêu âm Doppler. Kỹ thuật này cũng đã được áp dụng để định lượng giảm dòng chảy sau khi đặt stent chuyển dòng và dường như là một yếu tố tiên lượng tốt cho huyết khối phình mạch. Các yếu tố thành công chính của cách tiếp cận này bao gồm tỷ lệ tiêm thuốc cản quang thấp và ứng dụng của nguyên lý dòng quang OF vào các hình ảnh chụp mạch tốc độ khung hình cao.10 Việc xác định được các vị trí nguy cơ vỡ cao đối với các phình mạch chưa vỡ và làm sáng tỏ đặc điểm huyết động, lưu lượng bên trong phình đối với phình mạch đã vỡ là vô cùng cần thiết. Do vậy chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu lưu lượng dòng chảy phình động mạch não trên chụp mạch số hoá xoá nền tại Bệnh viện Bạch Mai” với 2 mục tiêu chính: Mục tiêu 1: Khảo sát hình thái và lưu lượng dòng chảy phình mạch nội sọ trên chụp mạch số hoá xoá nền. Mục tiêu 2: So sánh sự khác biệt lưu lượng dòng chảy giữa hai nhóm phình mạch vỡ và chưa vỡ.