NHẬN XÉT GIÁ TRỊ PHƯƠNG PHÁP CHỌC HÚT KIM NHỎ DƯỚI HƯỚNG DẪN SIÊU ÂM TRONG CHẨN ĐOÁN UNG THƯ BIỂU MÔ TUYẾN GIÁP THỂ BIỆT HÓA

Abstract

Tuyến giáp (glandula thyroid) là một cơ quan nội tiết lớn nhất cơ thể nằm ở vùng cổ trước, có chức năng chuyển hóa iod để sản xuất ra hormon là thyroxin (T3) và trithyroxin (T4), có tác dụng quan trọng trong chuyển hóa và tăng trưởng của cơ thể 1. Bướu giáp nhân là tổn thương dạng nốt hoặc khối khu trú trong tuyến giáp, đây là bệnh lý rất phổ biến. Tại Hoa Kỳ (2016), tỷ lệ phát hiện có nhân tuyến giáp trên lâm sàng từ 4% - 7% và trên siêu âm từ 50% - 60% dân số, thường gặp ở nữ giới và tăng lên theo tuổi.2 Việc xác định nhân giáp đó là lành tính hay ác tính, định hướng và lập kế hoạch điều trị là vấn đề đặc biệt quan trọng. Theo ước tính tại Mỹ, tỷ lệ mới mắc trung bình của ung thư tuyến giáp khoảng 2-4 ca/100.000 dân/năm. Năm 2011 có khoảng 1.700 ca tử vong do ung thư tuyến giáp 3. Tại Việt Nam, theo ghi nhận của tổ chức chống ưng thư toàn cầu năm 2018, tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp ở nữ là 7.8/100.000 và ở nam là 1.6/ 100.000 (Theo Việt Nam Globocan 2018), đứng thứ 9 trong các ung thư thường gặp ở nữ giới4. Ung thư tuyến giáp cũng có nhiều thể phụ thuộc vào bản chất tế bào ung thư, tiên lượng rất khác nhau. Trong đó ung thư biểu mô thể biệt hóa là thường gặp và tiên lượng tốt hơn. Do vậy, việc chẩn đoán các thể tế bào ung thư tuyến giáp cũng hết sức quan trọng. Mặt khác, thời gian phát hiện bệnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị, tiên lượng bệnh và chất lượng cuộc sống sau điều trị 5. Hiện nay có nhiều phương pháp chẩn đoán hình ảnh được ứng dụng trong chẩn đoán bệnh lý bướu giáp như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ, xạ hình tuyến giáp. Trong đó, siêu âm tuyến giáp là kỹ thuật đầu tay, an toàn, giá thành thấp và rất có hiệu quả trong chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp nói chung và bướu giáp nhân nói riêng. Để chẩn đoán tế bào học nhân giáp, một số phương pháp phân loại tế bào và mô bệnh học được áp dụng như chọc hút kim nhỏ, sinh thiết kim lớn, cắt lạnh trong mổ, giải phẫu bệnh học sau mổ. Phương pháp chọc hút kim nhỏ được ứng dụng đầu tiên tại châu Âu từ thế kỷ XIX. Tại Việt Nam, phương pháp chọc hút kim nhỏ đã triển khai tại một số bệnh viện lớn, được một số nghiên cứu đánh giá là có hiệu quả cao trong chẩn đoán bệnh. Trước đây chọc hút tế bào kim nhỏ đã được áp dụng tại khoa giải phẫu bệnh, nhưng số lượng và kết quả còn hạn chế.Từ năm 2015, kỹ thuật chọc hút kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm đã được triển khai tại khoa Chẩn đoán hình ảnh Bệnh viện Đa khoa quốc tế Hải Phòng. Chúng tôi là nhóm đầu tiên tại Hải Phòng triển khai kỹ thuật này đã đạt kết tốt, chẩn đoán và phát hiện nhiều bệnh lý, đặc biệt là ung thư trong đó ung thư tuyến giáp phát hiện số lượng nhiều nhất. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả của phương pháp này trong điều kiện thực tế tại địa phương . Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Nhận xét giá trị phương pháp chọc hút kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm trong chẩn đoán ung thư biểu mô tuyến giáp thể biệt hóa” với hai mục tiêu sau: 1. Nhận xét một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, hình ảnh siêu âm, tế bào học và mô bệnh học của ung thư biểu mô tuyến giáp thể biệt hóa. 2. Đánh giá giá trị chọc hút kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm trong chẩn đoán ung thư biểu mô tuyến giáp thể biệt hóa tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Hải Phòng.