KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ NỘI SOI TÁN SỎI NIỆU QUẢN ĐOẠN DƯỚI BẰNG HOLMIUM LASER TẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI

Abstract

Sỏi tiết niệu là một bệnh phổ biến, thường gặp, chiếm tỷ lệ 2-3% dân số 1,2. Trong đó sỏi niệu quản chiếm 28 - 40% trong các bệnh sỏi tiết niệu 3,4. Việt Nam là một nước có nhiều bệnh nhân bị sỏi tiết niệu. Theo Ngô Gia Hy phần lớn sỏi niệu quản là do sỏi thận rơi xuống (80%), còn lại là sỏi sinh ra tại chỗ do dị dạng, hẹp niệu quản. Sỏi niệu quản khi bít tắc niệu quản sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm (ứ nước, ứ mủ đài - bể thận), nếu không được điều trị sớm có thể dẫn tới nhiễm khuẩn, vô niệu, suy thận, thậm chí tử vong. Để chẩn đoán sỏi niệu quản người ta dựa vào triệu chứng lâm sàng và các phương pháp chẩn đoán hình ảnh cơ bản như: chụp phim hệ tiết niệu không chuẩn bị, chụp niệu đồ tĩnh mạch, siêu âm. Đối với một số trường hợp sỏi không cản quang, sỏi nhỏ, nghi có hẹp niệu quản, hình cản quang của sỏi lẫn với cản quang của xương, chẩn đoán phân biệt với nốt vôi hóa ngoài hệ tiết niệu cần phải kết hợp với các phương tiện chẩn đoán khác như: chụp niệu quản - bể thận ngược dòng, nội soi niệu quản, chụp CT hệ tiết niệu hoặc MSCT . Trước đây điều trị sỏi niệu quản đoạn dưới có hai phương pháp, điều trị nội khoa nếu sỏi nhỏ, tiên lượng có thể ra theo đường tự nhiên. Điều trị ngoại khoa mổ mở lấy sỏi niệu quản khi điều trị nội khoa thất bại hoặc sỏi to hay sỏi niệu quản có biến chứng. Nhược điểm của phương pháp mổ mở này là bệnh nhân đau, để lại sẹo và thời gian nằm viện kéo dài, đồng thời tiến hành phẫu thuật rất khó khăn do sỏi nằm sâu trong tiểu khung. Từ cuối thế kỷ XX có nhiều phương pháp can thiệp sỏi niệu quản ít sang chấn ra đời đã và đang được áp dụng để điều trị sỏi niệu quản đoạn trên như: tán sỏi ngoài cơ thể, tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng bằng xung hơi hoặc bằng Holmium Laser với ống kính nội soi bán cứng hoặc ống mềm. Các phương pháp này đang ngày càng chiếm ưu thế và được áp dụng phổ biến vì nó có rất nhiều ưu điểm: tận dụng các lỗ tự nhiên, thẩm mỹ do không để lại sẹo, bệnh nhân ít đau sau thủ thuật, thời gian nằm viện ngắn, hạn chế được tối đa các tai biến và biến chứng vì trong quá trình tán sỏi được quan sát trực tiếp. Trước khi có tán sỏi niệu quản bằng Holmium Laser thì tại Bệnh viện Bạch Mai đa số các trường hợp sỏi niệu quản dưới đều chỉ định mổ mở. Từ nhiều năm nay, khoa Ngoại tổng hợp bệnh viện Bạch Mai đã triển khai kỹ thuật tán sỏi niệu quản nội soi bằng Holmium Laser. Nó phù hợp với tất cả các loại sỏi và mọi vị trí của sỏi niệu quản, khắc phục được các nhược điểm mà phương pháp tán sỏi bằng xung hơi không thể thực hiện được như: không tán được sỏi niệu quản đoạn 1/3 trên; không xử lý được các tổn thương mô mềm như xơ hẹp, polyp niệu quản, đồng thời có thể gây tổn thương lớn tại niệu quản. Việc nghiên cứu về chỉ định chính xác và các yếu tố liên quan đến các tai biến, biến chứng sau tán sỏi nội soi niệu quản ngược dòng cũng như đánh giá kết quả của từng phương pháp hoặc loại máy móc được nhiều tác giả quan tâm. Tại Việt Nam và thế giới đã có nhiều công trình nghiên cứu đánh giá về vấn đề tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng bằng Holmium Laser. Để góp phần thêm thông tin về vấn đề này, chúng tôi tiến hành đề tài "Kết quả điều trị nội soi tán sỏi niệu quản đoạn dưới bằng Holmium Laser tại bệnh viện Bạch Mai" nhằm các mục tiêu sau: 1. Nhận xét đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng bệnh nhân sỏi niệu quản 1/3 dưới được tán sỏi nội soi bằng Holmium laser tại bệnh viện Bạch Mai. 2. Đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi tán sỏi niệu quản đoạn 1/3 dưới bằng Holmium Laser tại bệnh viện Bạch Mai.