ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BỆNH RUỘT VIÊM TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG

Abstract

Bệnh ruột viêm là bệnh lý ruột mãn tính, bao gồm 3 nhóm bệnh chính là viêm loét đại tràng chảy máu, bệnh Crohn và nhóm bệnh ruột viêm không phân loại1. Các biểu hiện lâm sàng chủ yếu của bệnh ruột viêm là đi ngoài phân máu, đau bụng, gầy sút cân2. Bệnh viêm loét đại tràng chảy máu là bệnh lý viêm lớp niêm mạc, giới hạn ở đại tràng trong khi Crohn là bệnh lý viêm với tổn thương dạng gián đoạn ở tất cả các lớp của đường tiêu hóa từ miệng đến hậu môn3. Rất khó khăn để có thể phân biệt được giữa nhóm bệnh lý ruột viêm không phân loại với viêm loét đại tràng chảy máu và bệnh Crohn 1. Khoảng 25% các trường hợp bệnh ruột viêm biểu hiện trước 18 tuổi 4 và tỷ lệ mắc bệnh ở trẻ em trước 10 tuổi có xu hướng ngày càng gia tăng 5. Tỷ lệ mắc bệnh lý ruột viêm ở các nước phát triển cao hơn các nước đang phát triển, tuy nhiên các số liệu hiện nay cho thấy bệnh có xu hướng tăng dần trên toàn thế giới ở cả trẻ em và người lớn, tỷ lệ mắc bệnh thay đổi theo các vùng địa dư 6,7. Có rất nhiều giả thiết được đưa ra để lý giải vấn đề này, tuy nhiên với sự phát triển của khoa học hiện đại, hai yếu tố quan trọng đóng vai trò trong sinh bệnh học của bệnh lý ruột viêm là di truyền và sự tác động của môi trường được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu8. Trong những thập kỷ qua, nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý ruột viêm trên người lớn đã mang lại những cải thiện đáng kể trong tiếp cận chẩn đoán, quản lý bệnh lý ruột viêm và nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhóm đối tượng này 9. Ở trẻ em, dữ liệu về các biểu hiện lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả của các phương pháp điều trị bệnh lý ruột viêm còn hạn chế. Năm 2014, Hội nghị đồng thuận của Tổ chức nghiên cứu bệnh Crohn và viêm đại tràng châu Âu và Hội Tiêu hoá, Gan mật và Dinh dưỡng nhi khoa Châu Âu (ECCO/ESPGHAN) đã đưa ra các khuyến nghị, hướng dẫn bác sỹ chuyên khoa tiêu hoá Nhi cách thức tiếp cận bệnh nhân từ đánh giá ban đầu, theo dõi mức độ hoạt động của bệnh, đến chỉ định xét nghiệm để chẩn đoán, theo dõi và quyết định biện pháp điều trị phù hợp 1. Năm 2018, ECCO/ESPGHAN lại tiếp tục bổ sung một số khuyến cáo về điều trị bệnh Crohn và viêm loét đại tràng chảy máu nhằm cải thiện quy trình tiếp cận chẩn đoán và quản lý bệnh lý ruột viêm cho trẻ em10,11. Tại Việt Nam, bệnh lý ruột viêm còn chưa được quan tâm nhiều, các nghiên cứu còn rất hạn chế và mới chỉ dừng lại ở mức độ mô tả một số trường hợp bệnh ở người lớn. Thông tin về bệnh lý ruột viêm ở trẻ em còn khá nghèo nàn. Bệnh viện Nhi Trung ương là một trong các bệnh viện Nhi khoa lớn nhất cả nước, hàng năm nhận khá nhiều các bệnh nhân mắc các bệnh lý tiêu hoá mạn tính nhập viện đến từ tất cả các tỉnh phía Bắc và nhiều tỉnh miền Trung Việt Nam. Trong những năm vừa qua, nhiều bệnh nhi đã được chẩn đoán bệnh ruột viêm và bước đầu đã áp dụng các phương pháp điều trị theo khuyến cáo của các hội chuyên ngành trên thế giới mang lại hiệu quả đáng kể trong quy trình tiếp cận chẩn đoán và điều trị. Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào về vấn đề này trên trẻ em Việt Nam. Xuất phát từ vấn đề này, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả điều trị bệnh ruột viêm trẻ em tại bệnh viện Nhi Trung ương” với hai mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng bệnh ruột viêm trẻ em tại bệnh viện Nhi Trung ương. 2. Nhận xét kết quả điều trị bệnh ruột viêm trẻ em.