Ứng dụng kỹ thuật phân tích bạch cầu trong tinh dịch và mối liên quan giữa bạch cầu với một số chỉ số tinh dịch đồ ở nam giới vô sinh

Abstract

Ở nước ta, tỷ lệ vô sinh nói chung và tỷ lệ nam giới vô sinh nói riêng ngày càng gia tăng. Đặc biệt, vô sinh ở nam giới đang nhận được sự quan tâm nhiều hơn trong những năm gần đây. Để chẩn đoán nguyên nhân vô sinh ở nam giới, thì tinh dịch đồ là một trong những xét nghiệm cơ bản nhất đánh giá chức năng sinh sản của nam giới trong độ tuổi sinh sản, là xét nghiệm đầu tay chứa đựng nhiều chỉ số quan trọng trước khi người bác sĩ đưa ra một chỉ định tiếp theo đối với những trường hợp có bất thường trong kết quả tinh dịch đồ [1], [2]. Trong tinh dịch người, ngoài tinh trùng trưởng thành còn có các loại tế bào như tế bào bong, tinh trùng non, bạch cầu. Các tế bào này được gọi chung là các “tế bào khác”, hay “tế bào tròn” để phân biệt với các tinh trùng trưởng thành. Số lượng tế bào khác trong tinh dịch bình thường cho phép dưới 1 triệu/mL [3]. Khi các tế bào này tăng quá mức cho phép, dù là bạch cầu hay tinh trùng non đều là một trong các nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng bạch cầu trên 1 triệu/mL liên quan tới các bệnh đường sinh dục như: nhiễm trùng đường sinh dục tiết niệu, tắc ống dẫn tinh, giãn tĩnh mạch thừng tinh, giảm chức năng tuyến sinh dục phụ. Bạch cầu tăng cao còn liên quan đến giảm số lượng và chất lượng của tinh trùng do bạch cầu có thể sản xuất ra các sản phẩm chuyển hóa như ROS (reactive oxygen species) [4], khi số lượng bạch cầu trên 1 triệu/mL làm tăng nồng độ ROS lên đáng kể. Các sản phẩm này làm tăng stress oxy hóa gây tổn thương tế bào tinh trùng, đặc biệt là DNA và màng tế bào [5], [6], [7], [8]; tăng nguy cơ vô sinh, sảy thai, đẻ non và các bệnh lý di truyền [9], [10]. Việc phân biệt các tế bào khác nhiều quá mức trong tinh dịch là tế bào sinh tinh non hay bạch cầu có vai trò quan trọng trong chẩn đoán và quyết định điều trị [11], [12]. Hơn nữa, Việt Nam là một nước nhiệt đới, tỷ lệ viêm nhiễm nói chung và viêm nhiễm đường sinh dục tiết niệu nói riêng vẫn còn nhiều, đồng thời tỷ lệ vô sinh ngày càng gia tăng, đặc biệt là nhóm vô sinh nam chưa rõ nguyên nhân trong đó có nguyên nhân từ tăng bạch cầu trong tinh dịch. Tuy nhiên, với các phương pháp nhuộm thông thường như Giemsa không phân biệt được bạch cầu với tế bào non hay tế bào bong. Nhận thấy sự cần thiết và tính khả thi của vấn đề trên, góp phần chẩn đoán chính xác hơn một số tình trạng viêm nhiễm đường sinh dục nam, hỗ trợ chức năng sinh sản nam giới