Thực trạng mổ lấy thai lần đầu tại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec Times City năm 2023

Abstract

Mổ lấy thai (MLT), hay còn gọi là sinh mổ, là phương pháp phẫu thuật nhằm lấy thai nhi và phần phụ thai ra ngoài qua đường rạch thành bụng và tử cung. Phẫu thuật này đã được áp dụng từ rất lâu và ngày nay đã trở thành phẫu thuật thường quy nhờ tiến bộ không ngừng của gây mê hồi sức, kỹ thuật ngoại khoa, chăm sóc sản khoa1. Trong những năm gần đây, tần suất MLT trên toàn cầu có xu hướng gia tăng rõ rệt và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Tỷ lệ MLT toàn cầu tăng từ khoảng 7% năm 1990 đến 21% hiện nay và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong thập kỷ này. Dự báo đến năm 2030, tỷ lệ này có thể dự kiến tăng như sau: Đông Á (63%), Mỹ La tinh và Caribe (54%), Tây Á (63%) các con số rất đáng báo động2. Theo Quinlan JD và cs (2015), tỷ lệ MLT lần đầu tại một số nước như Italy là 38,2%, Mexico 37,8%, Australia 30,3%, Hoa Kỳ 30,3%, Đức 27,8%, Canada 26,3%, Tây Ban Nha 25,9% và Vương quốc Anh 22,0%3. Tại Bangladesh, nghiên cứu của Begum T. và cộng sự (2017) cho thấy tỷ lệ này là 35,0%4. Tại Việt Nam, những nghiên cứu trước đây cho thấy tỷ lệ MLT có xu hướng tăng đáng kể: từ 25,2% (năm 1997)5 lên 36,9% (năm 2002)6 và tăng đến 54.4% năm 20177. Mặc dù sự tiến bộ trong y học đã giúp giảm bớt tai biến và biến chứng, song MLT vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với mẹ và trẻ sơ sinh. Các biến chứng phổ biến bao gồm chảy máu, nhiễm trùng vết mổ, tổn thương các tạng lân cận, suy hô hấp ở trẻ sơ sinh; về lâu dài, có thể gặp rau tiền đạo, rau cài răng lược, thai làm tổ trên sẹo mổ, vỡ tử cung hoặc vô sinh thứ phát8. Nhiều tổ chức, bao gồm WHO và ACOG, khuyến nghị cần giảm an toàn tỷ lệ MLT lần đầu để hạn chế các nguy cơ tích lũy trong các lần mổ sau2. Bên cạnh những chỉ định MLT đúng thì cũng có những chỉ định mổ chưa thực sự xác đáng hay xảy ra ở lần đầu như tâm lý sợ đau, chủ động chọn ngày giờ sinh, muốn giữ tầng sinh môn rắn chắc…Do đó, việc thắt chặt chỉ định MLT lần đầu và triển khai các biện pháp hạn chế mổ không cần thiết trở thành yêu cầu cấp thiết trong thực hành sản khoa hiện đại. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City là cơ sở y tế tư nhân tại Hà Nội, thuộc hệ thống y tế Vinmec. Đây là bệnh viện đa khoa đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng nhận JCI (Joint Commission International). Công tác quản lý chỉ định mổ MLT tại bệnh viện được thực hiện chặt chẽ, đặc biệt đối với các trường hợp phẫu thuật lần đầu. Tuy nhiên, đến nay chưa có nghiên cứu nào tại bệnh viện đánh giá tình hình MLT lần đầu cũng như kết quả MLT. Bởi vậy việc phân tích các đặc điểm lâm sàng, lý do chỉ định và kết quả phẫu thuật ở nhóm sản phụ MLT lần đầu có ý nghĩa thiết thực trong việc đề xuất các biện pháp can thiệp hiệu quả, góp phần giảm thiểu các trường hợp mổ chưa có chỉ định xác đáng và giảm thiểu các rủi ro, tai biến khi MLT.