Nghiên cứu thực trạng thừa cân, béo phì và một số đặc điểm gen, thói quen dinh dưỡng, hoạt động thể lực ở trẻ mầm non

Abstract

Những đóng góp mới của luận án

1.Đây là nghiên cứu đầu tiên ở Việt Nam phân tích ảnh hưởng của rs4994 gen ADRB3, rs9909609 gen FTO, rs12970134 gen MC4R đến béo phì ở trẻ mầm non.

2. Nghiên cứu mô tả cắt ngang (giai đoạn 1) có cỡ mẫu lớn (14.720) trên đối tượng trẻ mầm non, phụ huynh của trẻ và cô giáo nuôi dạy trẻ ở 36 trường mầm non đã cung cấp bức tranh toàn cảnh, đánh tin cậy về thực trạng dinh dưỡng của trẻ mầm non Hà Nội. Những kết quả chính bao gồm: tỷ lệ thừa cân, béo phì tính theo Z-score BMI ở tất cả 14.720 trẻ mầm non Hà Nội (gồm cả trẻ dưới và trên 60 tháng tuổi) là 12,16%. Tỷ lệ thừa cân, béo phì tính theo Z-score cân nặng/chiều cao ở 11.855 trẻ dưới 60 tháng tuổi ở Hà Nội là 7,67%. Tỷ lệ thừa cân, béo phì giảm dần theo các quận Hoàn Kiếm, Hoàng Mai và Đông Anh. Tỷ lệ thừa cân ở quận Hoàn Kiếm, Hoàng Mai, Đông Anh lần lượt là 9,6 %; 7,7% và 5,2%; tỷ lệ béo phì lần lượt là 6,2%; 5,1% và 3,0%.

3. Nghiên cứu bệnh chứng trên 354 trẻ béo phì và 708 trẻ bình thường (giai đoạn 2) đã phân tích tổng hợp được ảnh hưởng của một số yếu tố gen, dinh dưỡng và hoạt động thể lực đến béo phì ở trẻ tiểu học Hà Nội. Các kết quả chính gồm: Trong 3 đa hình gen, đa hình rs4994 gen ADRB3 và SNP rs9939609 gen FTO liên quan đến béo phì ở trẻ mầm non Hà Nội. Các yếu tố liên quan làm tăng nguy cơ béo phì ở trẻ mầm non Hà Nội trong nghiên cứu bệnh chứng gồm: háu ăn, thích ăn đồ béo, trẻ lười vận động, BMI của cha mẹ ≥23, cân nặng của mẹ khi mang thai ≥12kg, đẻ mổ, cân nặng của trẻ sơ sinh từ 3,5-4kg, ăn bổ sung trước 6 tháng...

4. Nghiên cứu đã xây dựng được 2 công thức dự đoán béo phì cho trẻ mầm non gồm 1 công thức áp dụng ở cộng đồng (không cần phân tích gen) và 1 công thức áp dụng trong phòng thí nghiệm (có cần phân tích gen)